Τα σχέδια για το πάγωμα του πλειστηριασμού ορισμένων δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα με στόχο την ώθηση της τιμής τους και την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να επενδύσουν σε καινοτόμα έργα χαμηλής εκπομπής άνθρακα ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. 

Στόχος των μέτρων, που τροποποίησαν οι ευρωβουλευτές τον περασμένο Ιούλιο, είναι το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής (ΣΕΔΕ), να αποτελέσει εκ νέου κίνητρο για τη μείωση της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα.

«Είμαι ικανοποιημένος που καταφέραμε να πείσουμε τους συναδέλφους μας ότι το πάγωμα του πλειστηριασμού ορισμένων δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα είναι απολύτως απαραίτητο προκειμένου το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής της ΕΕ να επιτύχει τους στόχους του», δήλωσε ο εισηγητής για το θέμα Matthias Groote (Σοσιαλιστές, Γερμανία) , μετά από την έγκριση της έκθεσής του στην Oλομέλεια με 385 ψήφους υπέρ, 284 κατά και 24 αποχές.

«Το ΣΕΔΕ δεν είναι εδώ για να βλάψει τη βιομηχανία μας. Aντιθέτως, επιβραβεύει την καινοτομία και την αποτελεσματικότητα βάζοντας μια τιμή στον άνθρακα. Ωστόσο, θα πρέπει το μήνυμά του όσον αφορά τις τιμές να είναι σαφές. Oι συζητήσεις που έγιναν στο πλαίσιο της διάσκεψης για το κλίμα που έλαβε χώρα τον περασμένο μήνα στη Βαρσοβία κατέστησαν φανερό ότι τα συστήματα που διέπουν την αγορά άνθρακα βρίσκονται σήμερα σε σημείο καμπής. Είναι, επομένως, εξαιρετικά σημαντικό να αφήσουμε το ΣΕΔΕ να ωριμάσει», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τις τροπολογίες που πρότεινε το Κοινοβούλιο και με τις οποίες συμφώνησαν τα κράτη μέλη του Συμβουλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορεί, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να προσαρμόζει το χρονοδιάγραμμα των πλειστηριασμών, υπό την προϋπόθεση ότι η αξιολόγηση των επιπτώσεων δείχνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος μετεγκατάστασης των εταιριών τού τομέα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δυνατότητα της προσαρμογής αυτής θα δίνεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόνο μέχρι το 2020 και για το πολύ 900 εκατομμύρια δικαιώματα εκπομπής.

Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπής, η αγορά άνθρακα που δημιουργήθηκε το 2005 με στόχο τη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, καθορίζει ένα ανώτατο όριο για τη συνολική εκπομπή, το οποίο σταδιακά μειώνεται. Μέχρι το 2020, η εκπομπή από τους βιομηχανικούς κλάδους που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ θα είναι κατά 21 % χαμηλότερη από το 2005.

Κάτω από αυτό το ανώτατο όριο, οι εταιρείες λαμβάνουν ή αγοράζουν δικαιώματα εκπομπής CO2 σε πλειστηριασμούς που γίνονται στα κράτη μέλη. Μια πίστωση αντιστοιχεί σε ένα τόνο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Oι εταιρείες μπορούν επίσης να πωλούν τις αχρησιμοποίητες πιστώσεις. Kαθώς ο περιορισμός της προσφοράς πιστώσεων διασφαλίζει τη διατήρηση της αξίας τους, το ΣΕΔΕ επιβραβεύει τις εταιρείες που επενδύουν στον περιορισμό της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα και, ως εκ τούτου, συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Λόγω της οικονομικής κρίσης αλλά και του γεγονότος ότι η προσφορά δικαιωμάτων υπερβαίνει κατά πολύ τη ζήτηση, το πλεόνασμα των δικαιωμάτων εκπομπής συνεχώς αυξάνεται, με αποτέλεσμα την πτώση της τιμής του άνθρακα πολύ κάτω από τα εκτιμώμενα κατά τη δημιουργία του ΣΕΔΕ επίπεδα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε συνεπώς μέτρα με στόχο την αναβολή του πλειστηριασμού μέρους των πιστώσεων.