Άνθρωπος και σκύλος: Συγκάτοικοι... στην πόλη Με σύνθημα του «Σεβασμός στον Σκύλο και τον Άνθρωπο», το Ελληνικό Κέντρο Εκπαίδευσης Σκύλων (Ε.Κ.Ε.Σ) πετυχαίνει από το 1983 –όταν και ιδρύθηκε- την αρμονική συμβίωση ανάμεσα στους δίποδους και τετράποδους φίλους.

Η εκπαίδευση των σκύλων στο Ε.Κ.Ε.Σ γίνεται πάντα χωρίς βία και με παιχνίδι σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους. Ο πρώτος χώρος που στέγασε το κέντρο και εξακολουθεί να λειτουργεί με επιτυχία βρίσκεται στον Άλιμο, ενώ προσφάτως εγκαινιάστηκε ένα νέο κέντρο στην Καισαριανή. Και τα δύο υποστηρίζονται από την ανάλογη τεχνική και υλική υποδομή, προσφέροντας στους ιδιοκτήτες σκύλων μια μεγάλη σειρά προγραμμάτων.

Από τις απλές αλλά πολύ χρήσιμες συμβουλές για κουτάβια, τη Βασική Υπακοή και την εκπαίδευση φύλαξης μέχρι τα προγράμματα για άτομα με ειδικές ανάγκες και την εκπαίδευση σκύλων ναυαγοσωστών το κέντρο συνεχίζει τη σημαντική πορεία του στον τομέα.

Με αφορμή το νέο χώρο του Ελληνικού Κέντρου Εκπαίδευσης στην Καισαριανή, η Ελεύθερη Ζώνη συνάντησε τον Θεόδωρο Τριάντη, εκπαιδευτή σκύλων και επικεφαλής του κέντρου και του έκανε μερικές ερωτήσεις για τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου.

• Ποια είναι τα κριτήρια για την επιλογή σκύλου όσο αφορά στις ιδιαιτερότητες κάθε φυλής;

Η επιλογή εξαρτάται από το λόγο για τον οποίο κάποιος θέλει να αποκτήσει ένα σκύλο. Αν λοιπόν θέλουμε ένα σκύλο συντροφιάς που θα μένει σε ένα διαμέρισμα δεν μπορούμε να πάρουμε έναν ο οποίος θα έχει πολλή ενέργεια όπως για παράδειγμα ένα κλασσικό κυνηγόσκυλο ή ένα μαλινουά.
Το δεύτερο κριτήριο είναι ο χαρακτήρας του σκύλου. Αν για παράδειγμα είμαστε σπορ τύποι θα πρέπει να βρούμε ένα σκύλο που θα έχει το ανάλογο ταπεραμέντο.
Η επιλογή έχει να κάνει περισσότερο με το χαρακτήρα του σκύλου παρά με τη φυλή του. Ιδιαίτερη σημασία έχει το μέγεθος του σκύλου ειδικά αν πρόκειται για παιδιά ή για ηλικιωμένους που τον θέλουν για συντροφιά. Βέβαια, υπάρχουν μερικές τρανταχτές διαφορές. Αν θέλουμε σκύλο συντροφιάς προτιμάμε τα λάμπραντορ, τα γκόλντεν ριτρίβερ ή ακόμη και ένα γερμανικό ποιμενικό. Αν από την άλλη θέλουμε ένα φύλακα προτιμάμε φυλές όπως τα μαστίφ, τα ροτβάιλερ, τα ντόπερμαν, τα μπόξερ ή πάλι τα ποιμενικά. Αν έχουμε μεγάλο χώρο προτιμάμε μεγαλόσωμες φυλές όπως του Καυκάσου ή της κεντρικής Ασίας. Προσέχουμε η επιλογή του σκύλου να είναι ανάλογη των δυνατοτήτων μας.

• Η υιοθέτηση ενός ημίαιμου σκύλου από κάποιο καταφύγιο ζώων μπορεί να αποδειχθεί «σωστή» κίνηση; Μπορείτε για παράδειγμα εσείς να βοηθήσετε στην επιλογή του σκύλου από το καταφύγιο ανάλογα με τις ανάγκες του μέλλοντα ιδιοκτήτη;

Αρχικά, πρέπει να διευκρινίσουμε ότι όλα τα σκυλιά ακόμη και αυτά που είναι από αναγνωρισμένες φυλές ήταν όλα ημίαιμα. Για να αναγνωριστεί μία φυλή από το Διεθνή Κυνολογικό Όμιλο πρέπει να περάσουν αρκετά χρόνια. Υιοθετώντας λοιπόν κάποιο σκύλο ημίαιμο από καταφύγιο ή βρίσκοντάς τον στο δρόμο ή αν τον πάρουμε από κάποιο φίλο μας μπορεί να έχουμε ένα χαρακτήρα ανάλογο από οποιαδήποτε άλλη φυλή. Αυτό το οποίο δε μας εγγυάται ένας σκύλος ημίαιμος είναι κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά που δίνουν ορισμένες φυλές. Όπως ότι τα λάμπραντορ έχουν καλή όσφρηση ή ότι τα ροτβάιλερ είναι φύλακες. Στο καταφύγιο οι άνθρωποι που φροντίζουν τα σκυλιά έχουν εμπειρία και μπορούν να μας βοηθήσουν στην επιλογή σκύλου. Εμείς σαν ΕΚΕΣ σε όλα τα υιοθετημένα σκυλιά ή στα σκυλιά που τα έχουν βρει στο δρόμο έχουμε πάντα κάποια έκπτωση στα προγράμματα εκπαίδευσης, ενώ σε πολύ νεαρά κουτάβια οι συμβουλές παρέχονται δωρεάν.

• Ποιες είναι οι ανάγκες ενός σκύλου για να μπορέσει να ζήσει καλά μέσα στην πόλη;

Ένας σκύλος που ζει μέσα στην πόλη ανάλογα με τον ιδιοκτήτη του δηλαδή αν πρόκειται για οικογένεια, για ένα άτομο ή για ένα ζευγάρι, έχει κάποιες ιδιαιτερότητες, καθώς το περιβάλλον στη χώρα μας δεν είναι όπως στο εξωτερικό όπου υπάρχουν μεγάλες αυλές, οι άνθρωποι έχουν κυνοφιλική συμπεριφορά και στα πεζοδρόμια δεν είναι παρκαρισμένα μηχανάκια και αυτοκίνητα.
Έτσι, οι ανάγκες ενός σκύλου σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη θα πρέπει να προσαρμοστούν στην καθημερινότητα μιας πολυκατοικίας. Δηλαδή, ο σκύλος να μη γαβγίζει με το παραμικρό, να μην ενοχλεί τους ένοικους του από κάτω ορόφου με τα πόδια του, στο δρόμο να μην τρομάζει με τα λεωφορεία αλλά και ο ιδιοκτήτης να ξέρει πώς να αντιμετωπίσει αγέλες από αδέσποτα σκυλιά και φυσικά να μαζεύει τις ακαθαρσίες του σκύλου του.
Σε συνδυασμό με μία σειρά μαθημάτων που ονομάζονται «Βασική Υπακοή» και είναι ανάλογη των αναγκών του κάθε σκύλου (κυρίως λόγω του μεγέθους) δουλεύουμε με το σκύλο και με την ομάδα που τον περιβάλλει. Η εκπαίδευση γίνεται ανάλογα με τη συμπεριφορά. Αν ο σκύλος είναι φοβικός ή επιθετικός ή λαίμαργος οπότε είναι και ευάλωτος στις φόλες υπάρχουν ειδικά προγράμματα διόρθωσης συμπεριφοράς και εκπαίδευσης του σκύλου και του ιδιοκτήτη ώστε να ξεπεραστούν προβλήματα. Αυτό βέβαια δε σημαίνει πως οποιοδήποτε σκυλί εκπαιδεύεται σε οτιδήποτε θέλουμε. Πρέπει να γίνει τεστ χαρακτήρα και αξιολόγησης προκειμένου να διαπιστώσουμε κατά πόσο ο σκύλος είναι δεκτικός, ο ιδιοκτήτης συνεργάσιμος και κατά πόσο το ζευγάρι δουλεύει για να διορθώσουμε τα προβλήματα.

• Άρα, κ. Τριάντη, ο ρόλος του ιδιοκτήτη είναι σημαντικός κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης; Δεν παίρνετε απλώς το σκύλο και τον επιστρέφετε εκπαιδευμένο στον ιδιοκτήτη του.

Ο εκπαιδευτής περνάει στο σκύλο κάποιες έννοιες για να είναι ο σκύλος έτοιμος να τις δεχτεί από τον ιδιοκτήτη. Ο ιδιοκτήτης πρέπει να αφιερώνει χρόνο στο σκύλο του για να τον κοινωνικοποιήσει, να τον ηρεμήσει και να συνεργάζεται με τον εκπαιδευτή.

• Σε αυτό το σημείο, θα μας πείτε και λίγα λόγια για το καινούργιο κέντρο εκπαίδευσης στην Καισαριανή;

Το ΕΚΕΣ εκτός από τη γνωστή σχολή που βρίσκεται στον Άλιμο και ασχολείται με όλα τα προγράμματα εκπαίδευσης ξεκίνησε μία καινούργια προσπάθεια στην Καισαριανή δίπλα στην Πανεπιστημιούπολη Ιλισίων η οποία ασχολείται με θέματα συμπεριφοράς σκύλου όπως η διόρθωση συμπεριφοράς, η προβληματική συμπεριφορά, οι φοβίες, η προσαρμογή μέσα στο σπίτι, η προσαρμογή των κουταβιών στο σπίτι, η εκπαίδευση των ιδιοκτήτων ώστε να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν τον πρώτο καιρό με το σκύλο είτε είναι κουτάβι είτε μεγαλύτερος. Ακόμη, ενημερώνουμε τους ιδιοκτήτες για το τι σκύλο πρέπει να διαλέξουν. Στην Καισαριανή πραγματοποιούνται και κλασσικά προγράμματα υπακοής όπως και στον Άλιμο με σκοπό ο σκύλος να ζήσει μαζί μας καλά, χωρίς προβλήματα.

• Από ποια ηλικία μπορεί να ξεκινήσει την εκπαίδευση ένας σκύλος;

Το πρόγραμμα ενημέρωσης για κουτάβια το οποίο όπως έχουμε ήδη πει γίνεται δωρεάν στους ιδιοκτήτες σκύλων από καταφύγια, ξεκινάει από τους δύο μήνες με κάποιες συμβουλές στον ιδιοκτήτη και λιγότερη εκπαίδευση του κουταβιού, κυρίως για το πως θα περάσει το κουτάβι τις πρώτες ημέρες στο σπίτι χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα. Από εκεί και πέρα από τους 4 μήνες ξεκινούν να μπαίνουν οι κανόνες της Βασικής Υπακοής και συμβίωσης καθώς και διόρθωσης συμπεριφοράς χωρίς να υπάρχει κάποιο ηλικιακό όριο αρκεί να περάσει το τεστ ο σκύλος και να δούμε ότι είναι συνεργάσιμος και εκείνος και ο ιδιοκτήτης ώστε να μπορέσουμε να δουλέψουμε.

• Σκυλιά που έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας μπορούν να εκπαιδευτούν;

Υπάρχει διαφορετική αντιμετώπιση μεταξύ των σκυλιών που έχουν πρόβλημα υγείας από εκείνα που έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Έχουμε δουλέψει με πολλά σκυλιά που είναι τυφλά ή κουφά και τα οποία εκπαιδεύονται καθαρά με σωματική επαφή. Από την άλλη πλευρά, η εκπαίδευση ενός σκύλου με πρόβλημα υγείας γίνεται πάντα σε συνεργασία με τον κτηνίατρο του.

• Ποια η γνώμη σας για τη θετική εκπαίδευση σε σκύλους; Μπορούν όλοι οι σκύλοι να εκπαιδευθούν με αυτόν τον τρόπο ή η μέθοδος εκπαίδευσης διαφοροποιείται ανάλογα με τον χαρακτήρα του σκύλου;

Η θετική εκπαίδευση είναι ένας καινούργιος όρος και πρόκειται για άλλη μία μέθοδο, όπου ανάλογα με το σκύλο σε κάποιες περιπτώσεις αποδίδει ενώ σε άλλες όχι. Προσωπικά διαφωνώ με τον όρο θετική εκπαίδευση γιατί είναι σα να εννοεί ότι όλες οι άλλες μέθοδοι είναι αρνητικές. Όταν η θετική εκπαίδευση εφαρμόζεται σε όλους τους σκύλους σα να είναι πανάκεια χωρίς να έχει δει κάποιος το σκύλο σου και σου λέει πως με δέκα μαθήματα θα κάνουμε θετική εκπαίδευση, δε λειτουργεί. Εδώ να σημειώσω κάτι πολύ σημαντικό: όταν όλη η εκπαίδευση βασίζεται στην τροφή δημιουργούνται διάφορα προβλήματα όπως λαίμαργα σκυλιά, σκυλιά που μόλις τελειώσει η τροφή δεν ακούν, σκυλιά ευάλωτα σε φόλες. Υπάρχει ένα γρήγορο αποτέλεσμα το οποίο μπορεί να μη διαρκέσει για πολύ καιρό. Φυσικά, πρέπει να τονίσω ότι διαφωνώ με κάθε τρόπο εκπαίδευσης στην οποία ασκείται βία κάθε μορφής στο σκύλο. Όπως βέβαια δε συμφωνώ και με την θετική εκπαίδευση με την έννοια «κάνω όλα τα χατίρια του σκύλου». Για εμένα οι σκύλοι όπως και τα παιδιά πρέπει να μπαίνουν σε κανόνες, σε πρόγραμμα ώστε να μπορούν να είναι ελεύθερα χωρίς να στερούν την ελευθερία του άλλου.


Περισσότερες πληροφορίες για το Ε.Κ.Ε.Σ στους ιστότοπους:
http://www.amazingdogs.gr/ και http://www.triadis.gr/.