Γράφει η
Ελένη Καρασαββίδου

«Οι γραφές προειδοποιούν: Μην δαγκάνεις το χέρι που σε ταΐζει. Κι όμως θα έπρεπε ίσως! Εάν σε εμποδίζει να μάθεις να θρέφεσαι μόνος σου» T. Szasz

Δεν υπάρχει λένε μεγαλύτερο φαράγγι από τις ρωγμές μέσα από τις οποίες αποκαλύπτονται οι βολικές αντιφάσεις μας. Να, όπως αυτές των τελευταίων ημερών… Αυτές ντε στις οποίες απονέμεται ο τίτλος του ψυχάκια για μία ακόμη φορά σε έναν σεξιστή δολοφόνο από τους εκπροσώπους μιας υγιούς κοινωνίας στην οποία αναγορεύεται ως επίτιμος διδάκτορας Παναγριότατος γνωστού ήθους και ύφους (όπως μαρτυρά η απόκρυψη κερδών από εκκλησιαστικό ίδρυμα στο παρελθόν και η απόκρυψη βιασμού πιο πρόσφατα) που ισχυρίζεται πως η γη είναι ο μοναδικός πλανήτης, κι αυτό το Πανεπιστήμιο έχει ακόμη άδεια λειτουργίας…

Καθαρή Υγεία μιλάμε! Να όπως αυτό που παιδεραστές, ναρκέμποροι, καταχραστές των χρημάτων μας, (αρκεί να είναι κομμάτι του συστήματος των μεγάλων ημετέρων βεβαίως που αυτο - κι αλληλο-τροφοδοτείται με κέρδη και ασφάλεια προστατεύοντας τα μέλη του κάτω από τα χρώματα όλα), κυκλοφορούν ελεύθεροι… Να όπως αυτό όπου δίχως χαρτιά εργαζόμενοι βρίσκονται κυριολεκτικά με αλυσίδες στα πόδια (σε μια σκηνή Αμερικάνικου Νότου του 18ου αιώνα) ή όπου κάθε δολοφονημένη ήθελε να δολοφονηθεί και δίπλα από κάδους τιγκαρισμένους σε τοξικά σκουπίδια και κολόχαρτα πετιούνται τα μπολάκια με το νερό και  τις κροκέτες των αδέσποτων «γιατί λερώνουν»…  Εάν αυτή η υγιής κοινωνία δεν έχει τα διαπιστευτήρια να κατανοήσει, να κατηγοριοποιήσει και να απονείμει τον τίτλο του ψυχοπαθούς ποιος το έχει γιατρέ μου;

Μάλιστα όταν το κάνει το κάνει με απολύτως προβλεπόμενους τρόπους. Σαν τις κινήσεις των σεξιστών δολοφόνων που το διάστημα αφού ξεγκαβλώσουν είναι πάντα ικανοί να κάνουν λογικές κινήσεις για να καλύψουν τις δολοφονίες τους, άλλο αν οι νέες τεχνολογίες είναι εχθρός τους… Όπως κι ο «ψυχάκιας» της Κρήτης δηλαδή άλλο αν τώρα τα κίτρινα έντυπα τον παρουσιάζουν ως δόκιμο Σαολίν και ψυχοπαθή, σε αυτήν την παλιά διαδικασία αποστασιοποίησης μας από το «κακό» που αυτός ο διπλός ρατσισμός απέναντι σε διαφορετικά χαρακτηριστικά υπομνηματίζει…

Και τι την νοιάζει την «κενωνία» αν ο δολοφόνος έχει τα δικά της κυρίαρχα χαρακτηριστικά; Μεγαλωμένος σε θρησκευάμενο περιβάλλον, παντρεμένος, πατέρας, με στολή παραλλαγής και κοντά μαλλιά; Θα προβάλλει τα άλλα, να μην αναγνωρίσει κομμάτια της σε κάθε τελετουργημένη ανθρωποφαγία. Θα στιγματίσει αναίτια τους ψυχικά πάσχοντες, τους γκέι σε άλλες περιπτώσεις, τους αριστερούς (ή τους δεξιούς σε άλλα καθεστώτα) τις φεμινίστριες, τους πολιτικά θρησκευτικά σεξουαλικά άλλους γενικά ώστε το «τέρας» να μην αφορά εμάς, να μην καθρεφτιζόμαστε μέσα του, καταβροχθίζοντας ασφαλείς τις αιωνίως χειραγωγημένες ανασφάλειες μας μέσα στο διάτρητο  κι όμως κλειστοφοβικό Κουτί του Πολιτισμού» που λέγε κι ο Φρόιντ. Να, όπως ο άλλος, που είδε στην περιοχή που «κυνηγούσε» γυναίκα να τολμά να πεζοπορεί περήφανα ασυνόδευτη. Καταλαβαίνεις την πρόκληση, κι όμως τον καλύπτουν ως καλό παιδί όχι μόνο οι σύντεκνοι μα ακόμη κι οι γυναίκες του περιβάλλοντος του…

Το έχουμε ανάγκη αυτό το σύστημα, τους ρόλους θύτη και θύματος που μας απονέμει εντός ορίων πάντα, όπως αναπαράγουμε μέσα μας το κυρίαρχο πρότυπο της πατριαρχικής εξουσίας στην οικονομία και στην κοινωνία κι όταν τα όρια ξεπεραστούν τότε η ανοικείωση είναι ο μόνος δρόμος για να μην χάσουμε το χέρι που μας τροφοδοτεί παντεσπάνια ή μας πετά ψίχουλα. Ο τρόπος αναπαράστασης του «κακού» με την παλιά διαδικασία «ετεροποίησης», ανοικείωσης με άλλα λόγια, αυτού που βγαίνει έξω από τον κύκλο του «εμείς». Και βέβαια η ανοικείωση ιεραρχεί τα χαρακτηριστικά ανάλογα με τις κοινωνικές δυναμικές της οικονομίας (και όχι μόνο…) και το είδος της κοινωνικής συνοχής που θέλει να δομήσει… Πχ. όταν δολοφονεί Έλληνας οικογενειάρχης είναι πάντα ψυχοπαθής, όταν επιτίθεται στην έρμη την Μυρτώ άλλο σεξιστικό κάθαρμα τότε φταίει η μεταναστευτική καταγωγή του… Όταν άνδρας κάνει ατύχημα το κάνει ως κακός οδηγός, όταν γυναίκα το κάνει ως «φύλο».

Με άλλα λόγια το δικό μας χαρακτηριστικό (ως έθνος ή ως φύλο κλπ) αποκαθάρεται, αποσυνδέεται από το κακό, ενώ ενοχοποιείται το άλλο χαρακτηριστικό, και μάλιστα όταν έχει παγιωθεί μέσα μας ως «κατώτερο»…   Καθώς οι  αναπαραστάσεις του άλλου είναι συμπληρωματικές της αναπαράστασης του εαυτού, υπάρχουν άρρητες μορφές αντίληψης του «εγώ» κι άτυπες μορφές διαπραγμάτευσης και επικοινωνίας με το «άλλο» οι οποίες διέπουν τις ομαδικές και διομαδικές σχέσεις οι οποίες όμως στιγμή δεν πρέπει να θίξουν την βαθιά ενσωματωμένη μέσα μας ιεραρχία και την διαδικασία νομιμοποίησης της. Σαν κατακτημένος λαός πρέπει να μάθουμε κι εμείς μια άλλη γλώσσα που έλεγε κι ο Άντριαν Ριτς για τους αιώνες της πατριαρχίας που πέρασαν από πάνω μας είτε άνδρες είμαστε, είτε γυναίκες όταν η ιδιοκτησία έπρεπε να εδραιωθεί για να φτάσουμε στον σημερινό καπιταλισμό που κατατρώει τον πλανήτη. Ραγδαία.

Άλλωστε κάθε κοινωνική τάξη πραγμάτων, όπως έχουν επισημάνει πολύχρονες έρευνες στον χώρο της κοινωνικής ανθρωπολογίας και κοινωνικής ψυχολογίας, παρουσιάζει στα μέλη της μια περιορισμένη επιλογή φυσικών και κοινωνικών δεδομένων. Το αποφασιστικό στοιχείο αυτής της επιλογής είναι ότι προσφέρει συνθήκες όπου δεν υπάρχουν αληθινά εναλλακτικές αναπαραστάσεις. Έτσι, ανεξάρτητα από το περιεχόμενό τους, οι απόψεις της πλειοψηφίας αποκτούν βαρύτητα από την απο-νομιμοποίηση των εναλλακτικών οπτικών. Πχ η πατριαρχική - πυρηνική οικογένεια (κι ας είναι ένας συχνά – αλλά βέβαια όχι πάντα παρά την δομή της που πάει προς τα κει αφού οι προσωπικότητες βάζουν το δικό τους στίγμα - κακοποιητικός θεσμός λόγω της αναπαραγωγής μικροκοινωνιολογικά της κοινωνικής παθογένειας μέσα από την πατρική εξουσία και την μητρική ενοχή που μας σημαδεύουν όλους κι όλες μας) δεν θα βρεθεί στο επίκεντρο των ερωτηματικών ποτέ, στην πυρά θα ριχτούν μονάχα οι άλλοι, τα εύκολα θύματα, οι ψυχικά πάσχοντες. Στην πραγματικότητα όπως έχει γράψει η Αsch η επιλογή δεν βρίσκεται ανάμεσα στις απόψεις της πλειοψηφίας και της μειοψηφίας αλλά ανάμεσα στη γνώμη της πλειοψηφίας και μιας γνώμης απονομιμοποιημένης, περιθωριακής. Αυτή η στρατηγική στην απολυταρχία προσλαμβάνει διαστάσεις απαγόρευσης ενώ στην «δημοκρατία» επιβεβαιώνει μία σημειολογική ιεραρχία.  Αντίθετα για να επιβληθεί η κοινωνική συμμόρφωση σε αυτό που θα παράξει «νέους φόνους» «μέσα από την υγεία»  επιβάλλεται αντίσταση στην επιβολή των ενεργών μειονοτήτων (Le Poultier, 1988, Παπαστάμος 1989, σελ. 450) και των κριτηρίων (κι αναπαραστάσεων) που δημιουργούν.

Η ψυχολογιοποίηση προτείνει (ή επιβάλλει) μια ψυχολογικά ντετερμινιστική εξήγηση των μειονοτικών διαφορών, θεωρώντας ότι η στοχοποιημένη κάθε φορά μειονότητα έχει έναν αδιαφοροποίητο - και αμετάβλητο - ψυχισμό, ο οποίος πρέπει να βιώνεται ως απειλή για το άτομο και το σύνολο. Τσουβάλιασμα άγριο δηλαδή. Και τόσο κυνικό. Και τόσο επικίνδυνο για τους πάσχοντες συνανθρώπους μας… Και τόσο μα τόσο βολικό για την κυριαρχία που έχει τα πατριαρχικά καπιταλιστικά χαρακτηριστικά εδώ κι αιώνες… Έτσι όμως το εκάστοτε μειονοτικό συλλογικό γίνεται ιδιαίτερα ευάλωτο στις ψυχολογίζουσες ερμηνείες, οι οποίες έχουν συχνά απρόβλεπτες συνέπειες που δύσκολα αντικρούονται ή, αν παγιωθούν, ακόμη δυσκολότερα «μαζεύονται». 

Αλλά βέβαια είμαστε πολύ υγιείς για να μας νοιάξει… Οπότε ας ξεχάσουμε πάλι πως ο σεξισμός σκοτώνει άπειρες φορές περισσότερο από την ψυχική υγεία… Σάμπως μας νοιάζει ως σύστημα πραγματικά; Είπαμε, έχουμε υγεία! Εμείς και τα βολικά μας «μυστικά» που είναι βούκινο δηλαδή…

https://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/systima-i-ygeia-kai-i-psyxastheneia