Γράφει η Σοφία Βούλτεψη

Μέσα στον ορυμαγδό της προπαγάνδας για την επίσκεψη Τσίπρα στα Σκόπια, αυτό το βαλκανικό… Ελντοράντο - όπως μας παρουσίασαν αυτή τη μικρή και φτωχή χώρα - απαρατήρητη πέρασε μια πολύ σημαντική λεπτομέρεια: Στη διάρκεια της επίσκεψης δεν ανακρούστηκαν οι εθνικοί ύμνοι των δύο χωρών!

Η επίσκεψη διαφημίστηκε ως η πρώτη που πραγματοποιεί Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος μάλιστα συνοδεύθηκε από… απόβαση 140 περίπου επιχειρηματιών – ενώ στην πραγματικότητα τα δύο τρίτα εκπροσωπούσαν κρατικές εταιρίες και από τους υπόλοιπους 23 οι 20 ήδη δραστηριοποιούνταν στην περιοχή, χωρίς να εμποδίζονται από τη στάση της Ελλάδας στο εθνικό θέμα.

Σ’ αυτήν, λοιπόν, την τόσο σημαντική επίσκεψη, δεν ανακρούστηκαν οι εθνικοί ύμνοι!

Αν ζητούσαμε τον λόγο από την ελληνική κυβέρνηση, χωρίς αμφιβολία θα μας απαντούσαν ότι επρόκειτο για επίσκεψη… εργασίας – καθόλου πειστική δικαιολογία για μια τέτοια «πρώτη φορά» μετά από μια τόσο «σημαντική συμφωνία», που μάλιστα αξίζει ένα… Βραβείο Νομπέλ!

Και όμως, δεν ακούστηκαν οι εθνικοί ύμνοι.

Και ας μην προσπαθήσουν καν να μας αναφέρουν τα φληναφήματα περί «επίσκεψης εργασίας», διότι οι Σκοπιανοί έχουν δώσει την δική τους εξήγηση.

Τι λένε οι Σκοπιανοί

Σύμφωνα με (σκοπιανές) κυβερνητικές υπηρεσίες, οι ύμνοι δεν ανακρούστηκαν επειδή… «καθυστέρησε η πτήση με την οποία ταξίδευε η ελληνική αντιπροσωπεία» - όπως βλέπετε και ο Ζάεφ έχει πάντα έτοιμο ένα ψέμα.

Την συγκεκριμένη αναφορά έκανε η εφημερίδα της γείτονος «Sloboden Pecat», που έγραψε συγκεκριμένα: «Ο Ζόραν Ζάεφ και ο Αλέξης Τσίπρας από τα Σκόπια έστειλαν ιστορικά μηνύματα, έβγαλαν selfie και παρέκαμψαν την φρουρά, την ορχήστρα και τον ύμνο».

Στις εσωτερικές σελίδες η εφημερίδα ανέφερε ότι «παρά τις μακρές προετοιμασίες για την επίσκεψη, η υποδοχή του Έλληνα πρωθυπουργού μπροστά στο κυβερνητικό μέγαρο στα Σκόπια ήταν μάλλον σεμνή, χωρίς κρατικές και στρατιωτικές τιμές - δεν ακούστηκαν οι εθνικοί ύμνοι των δύο χωρών, δεν υπήρχε τιμητική φρουρά και στρατιωτική ορχήστρα όπως προβλέπει το πρωτόκολλο για τις επισκέψεις υψηλών αξιωματούχων στην χώρα. Όπως ενημερώνουν οι κυβερνητικές υπηρεσίες, η αιτία για αυτήν την παράλειψη ήταν η καθυστέρηση της πτήσης με την οποία ταξίδευε η ελληνική αντιπροσωπεία».

Δηλαδή, η… καθυστέρηση της πτήσης δεν εμπόδισε τις σέλφι και τις άλλες θεατρικές παραστάσεις, αλλά μόνο την ανάκρουση των εθνικών ύμνων!

Και η εφημερίδα «Nova Makedonija», με κεντρικό πρωτοσέλιδο τίτλο «Ο Τσίπρας θα φροντίζει για την Μακεδονία…» , ανέφερε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός αφίχθηκε στα Σκόπια «δίχως ανάκρουση των εθνικών ύμνων των δύο χωρών και δίχως στρατιωτικές τιμές όπως είναι το σύνηθες πρωτόκολλο κατά την επίσκεψη υψηλών αξιωματούχων, αλλά με κόκκινο χαλί και πολυπληθή κυβερνητική αντιπροσωπεία».

Δηλαδή, η… καθυστέρηση της πτήσης δεν εμπόδισε τα κόκκινα χαλιά, αλλά μόνο τους εθνικούς ύμνους.

Στα Σκόπια έχει γίνει μεγάλο θέμα. Η αντιπολίτευση, δια της υποψήφιάς της για την προεδρία Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα Ντάνκοβα, ανακοίνωσε ότι «η μέλλουσα πρόεδρος της Μακεδονίας δεν θα σταθεί ποτέ μπροστά σε ξένο αξιωματούχο αν προηγουμένως δεν ανακρουστεί ο εθνικός ύμνος».

Σε προεκλογική της συγκέντρωση στο Νεγκοτίνο την επομένη της επίσκεψης Τσίπρα, η Σιλιάνοφσκα εξέφρασε τη δυσφορία της και είπε πως δεν πιστεύει ότι η μη ανάκρουση των ύμνων ήταν σύμπτωση ή ότι αυτό οφείλεται στην καθυστέρηση του αεροπλάνου.

«Αυτοί οι άνθρωποι δείχνουν να ντρέπονται για τον ύμνο. Φοβούνται να τραγουδήσουν τον εθνικό ύμνο. Γιατί; Επειδή στον ύμνο μας υπάρχει η ιστορία μας, η ταυτότητά μας, το παρελθόν μας, αλλά και το μέλλον μας», δήλωσε η υποψήφια πρόεδρος. Και συνέχισε:

«Ψεύδονται αν νομίζουν ότι παραλείποντας τον εθνικό ύμνο, που είναι το θεμελιώδες σύμβολο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, θα ξεγελάσουν τους επισκέπτες από την Ελλάδα».

Ο υποψήφιος του Ζάεφ για την προεδρία, ο Στέβο Πενταρόφσκι, σήκωσε το γάντι και στο συνέδριο του σοσιαλιστικό κόμματος (του Ζάεφ, εντάξει;) στο αθλητικό κέντρο «Μπόρις Τραϊκόφσκι», κάλεσε τον κόσμο να τραγουδήσει τον εθνικό ύμνο μαζί με την λυρική τραγουδίστρια Βέσνα Τζίνοφσκα Ίλκοβα.

Και τώρα, σε μια έκρηξη αλυτρωτισμού, σε όλη την γειτονική χώρα ακούγεται απ’ άκρου σ’ άκρο ο εθνικός ύμνος που αποτελεί ύμνο σε όλους τους Βούλγαρους κομιτατζήδες του Ίλιντεν, που Βούλγαροι και Σκοπιανοί θεωρούν εθνικούς τους ήρωες!

Και εδώ βρίσκεται η εξήγηση γιατί δεν μπορούσε να δοθεί λύση στο πρόβλημα χωρίς εθνικές και ιστορικές υποχωρήσεις εκ μέρους της Ελλάδας.

Διότι οι Σκοπιανοί, πέραν όλων των άλλων διεκδικήσεων που πρόβαλλαν ανέκαθεν και τελικά πέτυχαν με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους Τσίπρα, Κοτζιά και Καμμένο, έχουν έναν εθνικό ύμνο που αποτελεί την επιτομή του αλυτρωτισμού, αφού υμνεί τα κατορθώματα (τις σφαγές δηλαδή και το κόψιμο των γλωσσών των Ελληνίδων διδασκαλισσών για να μην διδάσκουν τα ελληνικά στα παιδιά της Μακεδονίας, την οποία οι Εξαρχικοί προσπαθούσαν με τη βία να εκβουλγαρίσουν πριν, στη διάρκεια και μετά την ψευδοεπανάσταση του Ίλιντεν, το 1903) όλων των κομιτατζήδων.

Τι λέει ο εθνικός τους ύμνος

Οι στίχοι του εθνικού ύμνου – τίτλος και ρεφρέν «Σήμερα πάνω από τη Μακεδονία» - των Σκοπιανών προκαλούν ρίγη και αναβιώνουν εφιαλτικές ιστορικές μνήμες:

Σήμερα πάνω από τη Μακεδονία γεννιέται

ο νέος ήλιος της ελευθερίας

Οι Μακεδόνες αγωνίζονται

για τα δίκια τους!

Οι Μακεδόνες αγωνίζονται

Για τα δίκια τους!

Τώρα και πάλι η σημαία κυματίζει

αυτή της Δημοκρατίας του Κρούσοβο

Γκότσε Ντέλτσεφ, Πίτου Γκούλι

Ντάμε Γκρούεφ, Σαντνάσκι!

Γκότσε Ντέλτσεφ, Πίτου Γκούλι

Ντάμε Γκρούεφ, Σαντνάσκι!

Τα Μακεδονικά δάση τραγουδούν

νέα τραγούδια

Η Μακεδονία ελευθερώθηκε

ζει σε ελευθερία!

Η Μακεδονία ελευθερώθηκε

ζει σε ελευθερία!

Ο εθνικός αυτός ύμνος, σε στίχους Βλάντο Μαλέσκι και μουσική Τοντόρ Σκαλόφσκι, υιοθετήθηκε μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ως ύμνος της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και μετά το 1991 ως εθνικός ύμνος της χώρας.

Ύμνος στους κομιτατζήδες

Τα πρόσωπα που αναφέρονται στον ύμνο είναι κομιτατζήδες με αιματηρή δράση στη Μακεδονία μας, κυρίως κατά την ψευδοεπανάσταση του Ίλιντεν (από την οποία ο κ. Τσίπρας δεν είχε καμιά αντίρρηση να προκύψει το όνομα της γειτονικής χώρας).

-Ο Γκότσε Ντέλτσεφ, που γεννήθηκε στο Κιλκίς το 1872 και πέθανε το 1903, ήταν Βούλγαρος και ιδρυτικό μέλος της διαβόητης ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση), που πρωτοεμφανίστηκε ως Μακεδονο-Αδριανουπολίτικη Επαναστατική Επιτροπή (ΒΜΑΕΕ) και μετά ως Μυστική Μακεδονο-Αδριανουπολίτικη Επαναστατική Οργάνωση (ΜΜΑΕΟ). Απόφοιτος του βουλγαρικού Εξαρχικού σχολείου στο Κιλκίς και του βουλγαρικού γυμνασίου αρρένων «Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος» στη Θεσσαλονίκη, όπου με τον συμμαθητή του Ντάμε Γκρούεφ, ίδρυσαν μυστική οργάνωση. Η Βουλγαρική Εξαρχία συστήθηκε το 1870 ως αυτόνομη Ορθόδοξη Εκκλησία με σουλτανικό φιρμάνι, κατά παράβαση των χριστιανικών διατάξεων και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Και είναι γνωστό ότι οι Εξαρχικοί πρωτοστάτησαν σε βιαιότητες προκειμένου να αφελληνίσουν την Μακεδονία.

Ο Ντέλτσεφ φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή της Σόφιας, αποβλήθηκε και μετά εργάσθηκε ως δάσκαλος σε διάφορα εξαρχικά σχολεία, όπως και ο Ντάμε Γκρούεφ, συνεχίζοντας παράλληλα την παράνομη δραστηριότητά τους. Η οργάνωσή τους εξαπλώθηκε σε όλη την Μακεδονία και τη Θράκη, ενώ ο Ντέλτσεφ ίδρυσε εργοστάσιο πυρομαχικών για τον εφοδιασμό του ένοπλου αγώνα τους. Οι οργανώσεις αυτές προέβαιναν σε διάφορες επιθέσεις του βομβιστικές ενέργειες κατά των Τούρκων, ωστόσο με τα μανιφέστα τους προς τους χριστιανικούς πληθυσμούς, καλούσαν σε αγώνα για την αυτονόμηση της Μακεδονίας και της Θράκης.

Ο Ντέλτσεφ σκοτώθηκε σε μάχη το 1902, έναν χρόνο πριν από το Ίλιντεν, και θεωρείται ήρωας τόσο για τους Βούλγαρους όσο και για τους Σκοπιανούς. Μάλιστα οι Σκοπιανοί – στη γνωστή απόγνωσή τους να αποκτήσουν Ιστορία – τον ανακήρυξαν εθνικό ήρωα και Σλαβομακεδόνα αυτονομιστή. Στα δε σχολικά εγχειρίδια και σε αρκετά ιστορικά βιβλία της γειτονικής χώρας υπάρχουν αναφορές για βουλγαρική εμπλοκή στον θάνατό του.

Άλλωστε, η Μυστική Μακεδονο-Ανδριανουπολίτικη Επαναστατική Οργάνωση (ΜΜΑΕΟ), δήλωνε ανοικτή σε όλους τους Μακεδόνες και τους Θράκες, ανεξαρτήτως εθνικότητας, που ήθελαν να συμμετάσχουν στο κίνημα για την αυτονομία τους.

Ο τάφος του Ντέλτσεφ βρίσκεται στην Εκκλησία του Σωτήρος στα Σκόπια.

-Ο Πίτου Γκούλι, που επίσης αναφέρεται στον εθνικό ύμνο των Σκοπίων, ήταν επίσης μέλος της ΕΜΕΟ και αγωνίστηκε για την αυτονομία της Μακεδονίας. Γεννημένος στο Κρούσοβο, έλαβε μέρος στην προετοιμασία του Ίλιντεν. Και στο Κρούσοβο σκοτώθηκε στη διάρκεια του Ίλιντεν.

-Ο Γιάνε Σαντάνσκι, ο αδριάντας του οποίου βρίσκεται στο αεροδρόμιο των Σκοπίων, ήταν ένας από τους ηγέτες της Εσωτερικής Μακεδονο-Αδριανουπολίτικης Επαναστατικής Οργάνωσης στην περιοχή των Σερρών, αρχηγός της ακροαριστερής πτέρυγας της οργάνωσης και διακήρυσσε την αυτονόμηση της Μακεδονίας, ως τμήματος μιας Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας. Οργάνωσε και εκτέλεσε άγριες δολοφονίες, συνεργάστηκε με τους Νεότουρκους και μετά την ήττα της Βουλγαρίας στους Βαλκανικούς Πολέμους, ο Σαντάνσκι προσπάθησε να οργανώσει τη δολοφονία του τσάρου Φερδινάνδου Α΄ της Βουλγαρίας.

Τον Ιούνιο του 1913, ο Σαντάνσκι με την ομάδα του μπήκαν στο Σιδηρόκαστρο Σερρών και εκτέλεσαν τον Μητροπολίτη Μελενίκου και Σιδηροκάστρου Κωνσταντίνο Ασημιάδη και όσους είχαν βοηθήσει τα αντάρτικα ελληνικά σώματα (250 άτομα), βασανίζοντάς τους και στη συνέχεια εκτελώντας τους. Μετά την κατάληψη της πόλης από τον Έλληνα αξιωματικό Δελαγραμμάτικα, το βράδυ της 30ής Ιουλίου, ο Σαντάνσκι αντεπιτέθηκε, αλλά το Μελένικο (που αργότερα πέρασε στη Βουλγαρία) υπερασπίστηκαν με επιτυχία το Σώμα Ευζώνων και οι στρατιώτες του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

-Ο φίλος του Γκότσε Ντέλτσεφ, ο Ντάμε Γκρούεφ, ένας από τους ιδρυτές της ΕΜΕΟ και εργάστηκε ως δάσκαλος σε σχολεία της βουλγαρικής Εξαρχίας και ως επιθεωρητής βουλγαρικών σχολείων, φροντίζοντας παράλληλα να πολλαπλασιάζει τις μυστικές επιτροπές της οργάνωσης. Φυλακίστηκε, εξορίστηκε, έλαβε μέρος στην προετοιμασία του Ίλιντεν, αλλά και στην ίδια την ψευδοεξέγερση, μετά την αποτυχία της οποίας εγκατέλειψε την Μακεδονία, για να επιστρέψει έναν χρόνο μετά και να συνεχίσει την δράση του στην περιοχή του Μοναστηρίου. Σκοτώθηκε το 1906 στο Ρουσίνοβο

-Τέλος, όσον αφορά στη Δημοκρατία του Κρούσοβο, που επίσης αναφέρεται στον εθνικό ύμνο των γειτόνων, ήταν η πόλη που είχαν αποφασίσει να καταλάβουν οι ψευδοεπαναστάτες του Ίλιντεν, όπως και έπραξαν τη νύχτα της 20ή Ιουλίου (του Προφήτη Ηλία). Ακολούθησαν διωγμοί και λεηλασίες με δεκάδες Έλληνες νεκρούς και εκατοντάδες καταστροφές σπιτιών και καταστημάτων.

Αυτούς τους κομιτατζήδες και αυτά τα γεγονότα υμνούν στον εθνικό τους ύμνο οι Σκοπιανοί.

Και προφανώς, Τσίπρας και Ζάεφ συνωμότησαν για άλλη μια φορά, ώστε να μην ακουστεί ο ύμνος «Σήμερα πάνω από τη Μακεδονία», που αραδιάζει τα ονόματα όλων αυτών των κομιτατζήδων, αναβιώνοντας τις σφαγές του Ίλιντεν.

Αν ακουγόταν, θα ήταν η απόδειξη ότι από τη στιγμή που η γειτονική χώρα διατηρεί το μίσος στον εθνικό της ύμνο – τον οποίο προφανώς δεν επρόκειτο να αλλάξουν – λύση που καταργεί τον αλυτρωτισμό δεν βρέθηκε, ούτε μπορούσε να βρεθεί.

Αλλά ως πότε θα κρύβονται;

Κάποια στιγμή, σε κάποιον ποδοσφαιρικό αγώνα της εθνικής τους ομάδας με την ονομασία «Ματσεντόνια» ο αλυτρωτικός αυτός ύμνος θα ακουστεί.

Μπορεί και παρουσία Ελλήνων παικτών και Ελλήνων θεατών…

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως ακόμη έχουμε να δούμε (και να ακούσουμε) πολλά…