ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ | ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΟΡΘΟΥ |
3ο κατά σειρά νεόπλασμα ανθρώπου. | |
2ος κατά σειρά μετά τον καρκίνο πνεύμονα σαν αιτία θανάτου. | |
10% συνόλου νεοπλασμάτων – καρκίνων του ανθρώπου. |
ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΣΕ ΑΝΕΠΤΥΓΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ (Αυστραλία – Βόρειος Αμερική – Δυτική Ευρώπη.).
ΜΙΚΡΟΤΕΡΗ ΣΕ ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΕΣ ΧΩΡΕΣ όπως ΚΙΝΑ – ΑΦΡΙΚΗ.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ – ΔΙΑΤΡΟΦΗ – ΚΛΙΜΑ. Άτομα που μετακι-νούνται από περιοχές με χαμηλή συχνότητα → υψηλή → αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξη νεοπλασίας.
ΤΥΠΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ → ΑΔΕΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ.
Φαίνεται ότι η πλειονότητα των καρκίνων προέρχονται από κακοήθη μετάλλαξη.
ΠΟΛΥΠΟΔΩΝ ΑΔΕΝΩΜΑΤΩΔΩΝ
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ (ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ) ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ – ΠΟΙΑ Η ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
Η ακριβής αιτία ή αίτια δεν γνωστά, όπως δεν είναι γνωστά και τα αίτια των υπολοίπων καρκίνων. Υπάρχουν όμως προδιαθεσικά αίτια που συμμετέχουν στην ανάπτυξη καρκίνου, όπως :
Μετά 7-10 χρόνια άρρωστοι με έλκωδη κολίτιδα ή νόσο Grohn έχουν κίνδυνο αδενοκαρκινώματος. Συνολικά ο κίνδυνος αυτός είναι 5 – 10 % μετά 20 χρόνια, 20% μετά 30 χρόνια.
ΧΡΟΝΙΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΜΕ ΦΥΛΛΙΚΟ και ΠΑΡΑΓΩΝΑ ΑΣΠΙΡΙΝΗΣ ελαττώνουν των πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου στο έντερο, στους αρρώστους που πάσχουν από ελκώδη κολίτιδα.
ΠΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΟΙ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΙΝΑΙ :
1. ΗΛΙΚΙΑ : Καρκίνος αυξάνεται με την ηλικία 90% ασθενών είναι άνω 50 ετών.π.χ. 1 μέλος 1ου βαθμού συγγενείας x 2 φορές πιθανότητες.
20 mm πολύποδες είναι κακοήθεις.
4. ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ
Δίαιτες που περιέχουν λίπος και κόκκινα κρέατα έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αδενωμάτων → Ca.
ΔΙΑΙΤΕΣ με φρούτα – λαχανικά – φυτικές ίνες έχουν ελαττωμένο ρίσκο εμφάνισης Ca.
ΕΠΙΠΕΔΑ ΧΟΛΗΣΤΕΡΟΛΗΣ – Β λιποπρωτεΐνες, σχετίζονται θετικά με τη νόσο και ανάπτυξη αδενωμάτων.
Οι φυτικές ίνες προφυλάσσουν (βλ. Αφρικάνους – λαχανικά).
Κατανάλωσης Βιτ. Α, C, E (αντιοξειδωτικές ιδιότητες) καρωτίνη – καρώτα ευνοούν της πρόληψη Ca εντέρου.
7. ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΑΣΠΙΡΙΝΗΣ : Συνιστάται κυρίως στους συγγενείς ατόμων με ιστορικό Ca όπως και NSATDS αλλά όχι selective – Cox – 2 inhibitors.
8. ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ.
9. ΜΑΥΡΗ ΦΥΛΗ εμφανίζεται επιρρεπής στο αδενοCa εντέρου.Εδώ, ο ρόλος οικογενειακού γιατρού είναι απόλυτα καθοριστικός για τη διάγνωση – παραπομπή ενημέρωση του ασθενούς.
ΠΩΣ ΘΑ ΠΡΟΛΑΒΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ – ΟΡΘΟΥ
Δεδομένου ότι η πρόληψη είναι καλύτερη της θεραπείας – ΑΞΙΩΜΑ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ!!!
Ειδικά ο καρκίνος αυτός είναι ιάσιμος κατά 50% αν διαγνωστεί πρώϊμα.
≥ 50 ΧΡΟΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΝΩ
ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ → 1ου ΒΑΘΜΟΥ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑ
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ ΣΕ ΣΥΓΓΕΝΗ < 60 ετών ή πολλά άτομα συγγενικά 1ου βαρθμού συγγένεια. Αρχή εξετάσεων στα 40 ή 10 χρόνια νωρίτερα από το πάσχον συγγενικό άτομο.
Κολονοσκόπηση κάθε 5 χρόνια