Τρίτη
23 Απριλίου 2024
Ημερήσια ηλεκτρονική εφημερίδα, Αρ. φύλλου 4965RSS FEED
Υπερπληθυσμός, το Μεγάλο Πρόβλημα του Πλανήτη
Γράφει η
Αγγελική Χαραλαμποπούλου

 

Στα 7,7 δισεκατομμύρια κατοίκους ανήλθε ο πληθυσμός της Γης το 2019, σύμφωνα με την εισήγηση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ  Αντόνιο Γκουτέρες στην 52η Σύνοδο της Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη.

Βάσει της εκτίμησης του ΟΗΕ, το 2050 ο πληθυσμός της Γης αναμένεται να φθάσει τα 9,7 δισεκατομμύρια κατοίκους και το 2100 τα 11 δισεκατομμύρια.

 

Οι βασικές τάσεις που διέπουν την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού, όπως αναφέρεται στην εισήγηση, συνίστανται στο ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός γίνεται «πιο γηραιός και πιο κινητικός, ενώ συγκεντρώνεται περισσότερο παρά ποτέ σε πόλεις». (Πιο γηραιός λόγω της συνεχούς αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της μερικής υπογεννητικότητας στον λεγόμενο δυτικό/ανεπτυγμένο  κόσμο).

 Εκτός των άλλων, αναμένεται ότι η αύξηση του πληθυσμού μπορεί να επιφέρει  μεγαλύτερη μείωση των φυσικών πόρων και να επιβαρύνει το οικοσύστημα του πλανήτη  ακόμα περισσότερο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στην εισήγηση, ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν στις πόλεις μπορεί να αυξηθεί από το 59% που είναι σήμερα στο 68% το 2050. 

Πριν από 200 χρόνια ο παγκόσμιος πληθυσμός είχε μόλις φτάσει το 1 δισεκατομμύριο. Οι πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το σημερινό μέγεθος του πληθυσμού αντιστοιχεί περίπου στο 6,5% του συνολικού αριθμού των ανθρώπων που γεννήθηκαν ποτέ!

Επί χιλιάδες χρόνια, ο πληθυσμός αυξανόταν αργά αλλά τους τελευταίους αιώνες, έχει αυξηθεί δραματικά. Μεταξύ του 1900 και του 2000, η αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν τρεις φορές μεγαλύτερη από ό, τι κατά τη διάρκεια ολόκληρης της προηγούμενης ιστορίας της ανθρωπότητας. 
Ο παγκόσμιος πληθυσμός εκτοξεύτηκε  από το 1,5 σε 6,1 δισεκατομμύρια στη διάρκεια ενός μόλις αιώνα.

Αυτό σημαίνει ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός τετραπλασιάστηκε τον 20ό αιώνα.


Η αύξηση του πληθυσμού σταδιακά θα εξαντλήσει τις δυνατότητες του πλανήτη να τον θρέψει και μελλοντικά η μόνη διέξοδος, όπως έχει επισημάνει και ο μεγάλος Στίβεν Χόκινγκ, θα είναι η αποίκηση άλλων πλανητών προκειμένου να διασωθεί η ανθρωπότητα από τον αφανισμό.

 

Ακριβώς στο μέγεθος του πληθυσμού κυρίως και όχι αποκλειστικά στην εξέλιξη της τεχνολογίας και του σύγχρονου τρόπου διαβίωσης, εδράζεται αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε περιβαλλοντικό πρόβλημα του πλανήτη.

 Τόσο η υπερκατανάλωση των φυσικών πόρων-με ό,τι αυτό συνεπάγεται,  όσο και η ρύπανση/μόλυνση του πλανήτη, με τις αντίστοιχες κλιματικές συνέπειες, είναι μεγέθη απολύτως ανάλογα με την αύξηση του πληθυσμού.

 

Είναι γνωστό  το περιορισμένο μέγεθος των πόρων-φυσικών και τεχνητών. Με δεδομένη τη ραγδαία αύξηση των τοπικών πληθυσμών, κυρίως στις λεγόμενες αναπτυσσόμενες χώρες, η υπερχρήση των φυσικών πόρων επιφέρει  την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και παρόλα αυτά δεν καταφέρνει να ικανοποιήσει τις ζωτικές ανάγκες των κατοίκων, με συνέπεια να δημιουργούνται πιέσεις και αντίστοιχες μετακινήσεις πληθυσμών προς τις λεγόμενες αναπτυγμένες οικονομικά χώρες. Αντίστοιχα οι πιέσεις μετακινούνται επίσης, με συνέπεια το φαύλο κύκλο των ανικανοποίητων αναγκών, την μόλυνση του περιβάλλοντος, την καταστροφή των φυσικών πόρων, την αμετάκλητη διαταραχή του οικοσυστήματος κλπ.

 

Πρωταρχικό μέλημα των κέντρων λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με το μέλλον  του πλανήτη,  να πάρουν  άμεσα τις  αποφάσεις που χρειάζονται  για να επιλυθεί κατά το δυνατόν το πρόβλημα, με βασικό πεδίο  τα ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέτρα που θα εξισορροπήσουν τα πληθυσμιακά μεγέθη, πάντα με κέντρο ενδιαφέροντος τον άνθρωπο και το θετικό-αισιόδοξο  μέλλον  της ανθρωπότητας.