O μεγάλος υποκινητής των ΑράβωνΟι εξεγέρσεις σε Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη ερμηνεύονται κάθε βράδυ στα δελτία ειδήσεων καθώς και στις στήλες των εφημερίδων ή στο δίαδίκτυο, πάντα με ερωτηματικό ως προς την προέλευση, την εξέλιξη και την κατάληξη τους.

Η εύκολη λύση της ορθολογικής εκδοχής, καταφεύγει στη αγαπημένη μας θεωρία του  «μεταδοτικού ιού» ,του «ντόμινο». Ένας υπόγειος σεισμός στην –δήθεν- σε καταστολή τόσα χρόνια βορειοαφρικανική περιοχή, μοιάζει να μας συναρπάζει ως προς τις αναλύσεις, τις γεωπολιτικές διαστάσεις , τις γνωστές βαθυστόχαστες εκδοχές. Και αμελούμε- σκόπιμα μάλλον- την πλέον απλή, λογική και ουσιαστική αιτία του φαινομένου…

Υπάρχουν και εκδηλώνονται εδώ και χρόνια κοινωνικές, πολιτικές και ιδεολογικές εντάσεις στο Μαρόκο, στην Τυνησία, στην Αλγερία, στην Αίγυπτο, στην Υεμένη… Το 1996 το καθεστώς Καντάφι στην Λιβύη έσφαξε 1200 πολιτικούς κρατούμενους που εξεγέρθηκαν, ενώ αυτό του Μουμπάρακ από το 1994-1999 σχεδόν «εξαφάνισε» 350 αντιφρονούντες (στοιχεία 2010,Human Rights Report)
Οι εκλογές στην Τυνησία, αλλά και σε Άιγυπτο, Λιβύη, δεν ήταν απλά φάρσα νοθείας κάθε φορά, αλλά :

«…. σε φτωχές γειτονιές , τα εκλογικά τμήματα είχαν πάντα στρατιωτικές ή αστυνομικές δυνάμεις απ έξω ώστε να παρεμποδίζουν τη είσοδο ανεπιθύμητων στο καθεστώς ψηφοφόρων»
( ανταποκριτής της Guardian, Τυνησία, εκλογές 2001)

Οι κοινωνίες αυτές τώρα, στην εποχή του facebook, του Al Jazeera, της δικτύωσης με τα δρώμενα σε Ευρώπη και ΗΠΑ, έφθασαν στο σημείο όπου οι φόβοι για την ζωή τους, το μέλλον τους και το παρόν τους μένουν οριστικά πίσω, απωθούνται. Μια συσσωρευμένη αξιοπρέπεια από τις διαρκείς απαγορεύσεις, τα βασανιστήρια και τους αποκλεισμούς, εκφράζεται σε μια έξαρση ατομικής και συλλογικής ιδιοσυγκρασίας.

Σε εμάς, τους «πολιτισμένους» δυτικούς λαούς, η υπερηφάνεια και η αξιοπρέπεια στην ζωή είναι σχεδόν απόλυτα ταυτισμένες με τα λεφτά, την δύναμη, την μικρο-εξουσία. Γι αυτούς τους υποτελείς πληθυσμούς –και δεν είναι μόνο οι Βορειαφρικανοί- υπάρχουν στην εποχή της άμεσης ενημέρωσης και της πληροφορίας, θαμμένες στον ψυχισμό τους αξίες κοινωνικής συσχέτισης .Το να νομίζουμε ότι πρέπει αυτοί οι λαοί να εκπαιδευτούν με τις δικές μας δυτικές αξίες , είναι μια αυταπάτη που μας βολεύει, ειδικά τις ηγεμονικές δυνάμεις σε Ευρώπη ( η πίσω αυλή των Γάλλων και των Ιταλών, ήταν ανέκαθεν η Β. Αφρική- ας μην γελιόμαστε- σαν αντίβαρο κατανομής ισχύος για την Λατινική Αμερική- την πίσω αυλή των ΗΠΑ…)

Αυτό που ατσάλωσε την αντοχή εδώ και δεκαετίες του αραβικού κόσμου, είναι ο συλλογικός βασανισμός από τους φίλους των δικών μας πολιτισμένων ηγετών ( Καντάφι, Μουμπάρακ, Μπεν Αλί κ.α)

Χαμηλά εισοδήματα, απάνθρωπη εργασία, χάσμα ελπίδας μεταξύ φτωχών και πλουσίων (τάξεις σχεδόν παντού σε αυτές τις χώρες φτιάχτηκαν από την κρατική διαφθορά και όχι από την ελεύθερη αγορά και την πρόοδο)είναι το μίγμα της αγανάκτησης και της αντίδρασης στις πλατείες, που δυστυχώς βρίσκει απέναντι του δοκιμασμένους και ικανούς μηχανισμούς βίας από τα δικτατορικά καθεστώτα. Πάντως , τα πάντα κρίνονται στους δρόμους εκεί κάτω…

Η αραβική εξέγερση επισφραγίζει κατ’  αρχήν το τέλος της παλιάς κατανομής και ισορροπίας ηγεμονιών του «ανεπτυγμένου» κόσμου έναντι των «υπανάπτυκτων» βορειοαφρικανικών λαών και απ’  ότι φαίνεται το ίδιο ίσως συμβεί και στην μεσανατολική «πυριτιδαποθήκη».

Μάλλον ζούμε την εποχή της σχετικής πτώσης στην διεθνή γεωπολιτική παράμετρο της ισραηλινο-δυτικής ισχύος, εξαιτίας κυρίως της επερχόμενης αλλαγής στον ενεργειακό χάρτη. Το πετρέλαιο, δεν είναι πλέον – και ας το λέει ο Καντάφι αλλά και τα… καλοπληρωμένα στελέχη πολλών think tanks- η μόνη αιτία για θεωρίες συνωμοσίας στις εξεγέρσεις: Πολλές φορές η ιστορία δείχνει ότι συνωμοτούν η μοίρα με την ανέχεια, ώστε να νικήσει η Ελευθερία…