Πέμπτη
25 Απριλίου 2024
Ημερήσια ηλεκτρονική εφημερίδα, Αρ. φύλλου 4967RSS FEED
Ταξιαρχία του Ρίμινι
Γράφει ο
Νικόλαος Μάρτης
Με αφορμή την τιμητική παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Καρόλου Παπούλια στην ετήσια επιμνημόσυνο δέηση στο Νεκροταφείο του Ρίμινι, θα ήθελα να εκθέσω τη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΤΑΞΙΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ ΡΙΜΙΝΙ.

Τα επανειλημμένα Κινήματα του ΚΚΕ της Μέσης Ανατολής και ιδιαίτερα αυτό του Απριλίου του 1944, έθεσαν σε κίνδυνο όχι μόνο την τιμή και το μέλλον της Ελλάδος, αλλά της στέρησαν τη μεγάλη ηθική ικανοποίηση των Ελλήνων, να εισέλθουν πρώτοι στη Ρώμη, όπως είχε υποσχεθεί ο Τσώρτσιλ. Τα εν λόγω Κινήματα συνετέλεσαν επίσης ώστε η Ελλάδα, νικήτρια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, να μην εμφανισθεί και αξιώσει την αυτοδιάθεση του Λαού της Κύπρου και των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου, την άμεση καταδίκη από τους συμμάχους της δημιουργίας του προβλήματος της Μακεδονίας από τον Τίτο, και ίσως την παραχώρηση της Βορείου Μακεδονίας, δηλ. της περιοχής του Μοναστηρίου, στο οποίο το 1912 λειτουργούσαν 17 Ελληνικά Σχολεία.

Η δημιουργία της Ταξιαρχίας του Ρίμινι συνδέεται με γεγονότα που ντρόπιασαν και έβλαψαν την Ελλάδα στον Β΄ ΠΠ, δηλαδή τα στρατιωτικά Κινήματα που προκάλεσε το ΚΚΕ ενώπιων του εχθρού και ιδιαίτερα το μεγάλο Κίνημα του Απριλίου 1944 στη Μέση Ανατολή, που διέλυσε τις σημαντικές εκεί Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, έθεσε σε κίνδυνο τον Συμμαχικό Αγώνα κατά του Φασισμού και του Ναζισμού και αμαύρωσε τη λάμψη της Ελλάδος, η οποία την συνόδευε από τη Μάχη της Ελλάδας του 1940-41, με συνέπεια η Πατρίδα μας, να κινδυνεύσει να μείνει εκτός του Συμμαχικού Στρατοπέδου.

Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις της Μέσης Ανατολής (Ναυτικό, Αεροπορία, Ταξιαρχίες, Ιερός Λόχος και το Εμπορικό Ναυτικό) προσέφεραν πολλά στον συμμαχικό αγώνα, αλλά στην Ταξιαρχία του Ρίμινι, όπως συνάγεται και επιβεβαιώνεται από τις δηλώσεις του Αρχιστράτηγου της Μέσης Ανατολής Πάτζετ και του Πρωθυπουργού της Ελλάδος Γεώργιου Παπανδρέου, έλαχε ο κλήρος να διασώσει, με τον αγώνα της στην Ιταλία, την τιμή και το μέλλον της Ελλάδος. Η προσφορά της Ταξιαρχίας του Ρίμινι έχει αποσιωπηθεί, αν μη και διαβληθεί και αντιμετωπίστηκε με πολιτικά κριτήρια. Εάν επικρατούσε το ΚΚΕ, η Ελλάδα θα είχε υπαχθεί στο «Σιδηρούν παραπέτασμα» και υποθέτω κανένας Έλληνας, πλην ελαχίστων, θα ήθελε αυτή την τύχη.

Στο Συνέδριο του Λιβάνου την 17η Μαΐου 1944, προ της τραγικής καταστάσεως που αντιμετώπιζε η Ελλάδα, η Κυβέρνηση συνεργασίας, με πρωταγωνιστή τον Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, όλα τα Κόμματα και όλες οι Αντάρτικες οργανώσεις, αποφάσισαν την ανασύσταση και πειθαρχία των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων Μέσης Ανατολής, υπό την Σημαία της Ελληνικής Πατρίδας.

Την 3η Ιουνίου 1944, με Διαταγή της ΙΧ Βρετανικής Στρατιάς, ανασυγκροτείται η ΙΙΙ Ορεινή Ελληνική Ταξιαρχία, με Διοικητή το Συνταγματάρχη Θρασύβουλο Τσακαλώτο. Η Ταξιαρχία διέθετε συνολικά 3.377 άνδρες, στους οποίους περιλαμβάνοντο 213 Αξιωματικοί και 70 Ανθυπασπιστές.

Την 12.6.1944 η Ταξιαρχία εγκαθίσταται στην Τρίπολη της Συρίας. Από τη Συρία, το Σύνταγμα Πυροβολικού της Ταξιαρχίας, μετακινήθηκε στην περιοχή της Παλμύρας για εκτέλεση βολών Πυροβολικού. Την πρώτη κυρίως βραδιά, αλλά λιγότερο τις επόμενες, ταλαιπωρηθήκαμε από τα τσιμπήματα πολλών σκορπιών (ευτυχώς με αποτελέσματα όχι θανατηφόρα), που αντιμετωπίσθηκαν από τους γιατρούς με αμμωνία. Στην περιοχή επίσης υπήρχαν πολλές γκαζέλες. Στρατιώτες με τζιπ και Τόμιγκαν έγιναν κυνηγοί, ώστε για λίγες μέρες τα γεύματά μας ήταν από ψημένο νοστιμότατο κρέας.

Την 12η Ιουλίου επισκέφθηκε την Ταξιαρχία ο Αρχιστράτηγος της Μέσης Ανατολής Πάτζετ και την 2α Αυγούστου 1944 σε νέα επίσκεψη και επιθεώρηση της Ταξιαρχίας δήλωσε: «Δεν θα ήθελα να είμαι αντίπαλος της ΙΙΙ Ελληνικής Ορεινής Ταξιαρχίας. Μη λησμονείτε ότι κρατείτε στα χέρια σας, μας είπε ο Πάτζετ, την τιμή και το μέλλον της Ελλάδος». Ο Διοικητής της Ταξιαρχίας Θρασύβουλος Τσακαλώτος απαντώντας είπε: «Η Ταξιαρχία δια της πίστεώς της εις την Νίκην και το άγος της Μέσης Ανατολής θα αποπλύνει και τους εχθρούς της Ελλάδος θα καταπλήξει!».

Την 5η Αυγούστου 1944 επιβιβασθήκαμε στην Χάιφα, στο Ολλανδικό πλοίο «ΡΟΥ», 28.000 τόνων και την 7η Αυγούστου 1944 αναχώρησε η Ταξιαρχία για τον Τάραντα της Ιταλίας. Το ταξίδι ήταν δραματικό λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής. Την 11η Αυγούστου 1944 υποδέχθηκε την Ταξιαρχία στην άφιξή της στην Ιταλία ο Φράιμπεργκ, ο γνωστός στην Ελλάδα Νεοζηλανδός Στρατηγός.

Την 26/27 Αυγούστου 1944, η Ταξιαρχία μας εντάχθηκε στην Καναδική Μεραρχία. Το 3ο Σύνταγμα Πυροβολικού της Ταξιαρχίας μας, αποτελέστηκε από νομιμόφρονες αξιωματικούς και στρατιώτες των Συνταγμάτων Πυροβολικού της 1ης και 2ης Ταξιαρχίας, με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Μανιδάκη και Υποδιοικητή τον Λασπιά. Από 3-9-1944, και ενώ μαίνονταν οι μάχες στη Γοτθική Γραμμή στο ύψος της Ρώμης, κατευθυνθήκαμε στο Μέτωπο νύκτα, ακολουθώντας τους δρόμους που σηματοδοτούνταν με σήμα με το όνομα «Boat», ένα ζωγραφισμένο μικρό πλοίο. Στο πανδαιμόνιο των μετακινουμένων Μονάδων βρεθήκαμε να έχουμε τα δύο πυροβόλα της 1ης Πυροβολαρχίας σε έδαφος με μεγάλη κατηφοριά, και υπήρχε κίνδυνος τα συρόμενα πυροβόλα να ανατραπούν. Με δική μου πρωτοβουλία δέσαμε σχοινιά στους τροχούς των πυροβόλων και τους τροχούς των ρυμουλκών αυτοκινήτων και σιγά σιγά κατέβηκαν τα πυροβόλα χωρίς ατύχημα. Ενθυμούμαι πάντα την ικανοποίηση που δοκίμασα.

Την 8η προς 9η Σεπτεμβρίου 1944, η Ταξιαρχία αντικατέστησε την 3η Καναδική Ταξιαρχία στην περιοχή Ριτσιόνε. Τη στιγμή της αντικαταστάσεως η Ταξιαρχία μας δέχθηκε επίθεση των Γερμανών, την οποία απέκρουσε με 9 δικούς της νεκρούς και 21 τραυματίες. Την 10η Σεπτεμβρίου1944 οι Γερμανοί έκαναν και νέα επίθεση, κατά την οποία σκοτώθηκε ο Ταγματάρχης Πυροβολικού Στεφανάκης.

Την 11η προς 12η Σεπτεμβρίου 1944, περίπολος της Ταξιαρχίας δέχθηκε επίθεση, με συνέπεια να τραυματισθεί ο επικεφαλής Υπολοχαγός Ιωάννης Κόρκας, που μεταφέρθηκε στο χειρουργείο, από όπου μετά την επίδεση του τραύματός του, ζήτησε να ξαναπάει στον Λόχο του. Ο Λόχος αυτός, διέσπασε την αμυντική γραμμή των Γερμανών και προκάλεσε το πρώτο ρήγμα της θεωρούμενης απόρθητης Γοτθικής Γραμμής. Ο Κόρκας προτάθηκε επ’ ανδραγαθία και έγινε Λοχαγός. Η Πρώτη Μοίρα Πυροβολικού υπό τον Συνταγματάρχη Σπανογιαννάκη έβαλλε κατά των Γερμανικών θέσεων με βολές σε απόσταση 1.800 γυαρδών.

Από 15/19 Σεπτεμβρίου 1944 η Ταξιαρχία έδωσε σκληρές μάχες και αφού διέσπασε την Γοτθική Γραμμή, περικύκλωσε το Ρίμινι. Το Πρώτο Τάγμα υπό τον Καραβία. Το Δεύτερο Τάγμα υπό τον Τζανετή και το Τρίτο Τάγμα υπό τον Λουτεράκη.

Ο Τρίτος Λόχος του 3ου Τάγματος, με Λοχαγό τον Νικόλαο Αποστολάκη, έφτασε πρώτος μέσα στο Ρίμινι και στις 7:45 π.μ.. ο Δήμαρχος του Ρίμινι με Επιτροπή Ιταλών, παρέδωσε με Πρωτόκολλο την πόλη στον Λοχαγό Αποστολάκη. Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Λονδίνου μετέδωσε τις Ελληνικές επιτυχίες, ο δε Στρατηγός Αλεξάντερ έγραψε: «Οι Έλληνες πολεμιστές πέτυχαν όλους τους αντικειμενικούς στόχους της Στρατιάς». Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός του Βερολίνου για να δικαιολογήσει την δυσχερή θέση τους στο νότιο τομέα, ανέφερε ότι ο Γερμανικός στρατός πολεμά εναντίον των Ελλήνων.

Οι Έλληνες στρατιωτικοί λησμόνησαν όσα υπέστησαν από τους Ιταλούς και φέρθηκαν με γενναιοψυχία, που κατέπληξε τους φοβισμένους αρχικά Ιταλούς, κυρίως δε συνέβαλαν στην απελευθέρωση των Ιταλών από την Γερμανική Κατοχή, που τους επιβλήθηκε από τους τέως συμμάχους τους. Η Ιταλία, τιμώντας τους νεκρούς Έλληνες, παραχώρησε σε μαγευτική πλαγιά πλησίον του Ρίμινι χώρο για το νεκροταφείο, όπου ετάφησαν οι 116 φονευθέντες αξιωματικοί και οπλίτες, καθώς και οι 10 αεροπόροι που φονεύθηκαν σε επιδρομές τους στο Ιταλικό Μέτωπο.

Η μεγάλη νίκη της Ελληνικής Ταξιαρχίας χαιρετίσθηκε από την ηγεσία των συμμαχικών δυνάμεων. Ο Στρατηγός Πάτζετ με τηλεγράφημα του έγραψε: «Επιτελέσατε πολλά για την τιμήν της Ελλάδος». H Τρίτη Ορεινή Ταξιαρχία, μετά την κατάληψη της πόλης του Ρίμινι, μετονομάστηκε σε «ΤΑΞΙΑΡΧΙΑ ΡΙΜΙΝΙ». Ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου σε τηλεγράφημα του αναφέρει: «Το Έθνος είναι υπερήφανον δια τα ηρωικά τέκνα του. Όταν έλθει η ώρα του απολογισμού δια τον σημερινόν επικόν αγώνα της ανθρωπότητος εναντίον των βαρβάρων, η Ορεινή Ταξιαρχία θα βρίσκεται μεταξύ των πρώτων στην καρδιά των Ελλήνων και τας δέλτους της Ελληνικής Ιστορίας».

Μετά την κατάληψη του Ρίμινι, η Ταξιαρχία κινήθηκε βορειότερα, διήλθε τον Ρουβικώνα και εν συνεχεία αποφασίστηκε η επιστροφή της στην Ελλάδα. Ως απεσταλμένος του Πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου έφθασε στο Ρίμινι ο Συνταγματάρχης Λάιος, ο οποίος μας διαβίβασε τα συγχαρητήρια του Πρωθυπουργού της Κυβέρνησης εθνικής ενότητας, διότι τιμήσαμε το Ελληνικό όνομα και το γόητρο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ο Συνταγματάρχης Λάιος μας πληροφόρησε για την κατάσταση στην Αθήνα και μας σύστησε να μη δώσουμε καμία αφορμή κατά την επιστροφή μας.

Την 16η Οκτωβρίου 1944 διατάχθηκε η αντικατάσταση της Ελληνικής Ταξιαρχίας. Την 19η Οκτωβρίου 1944 έγινε στο νεκροταφείο του Ρίμινι συγκινητική επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των πεσόντων συναδέλφων μας. Την 20η Οκτωβρίου 1944 ο Διοικητής της 2ης Νεοζηλανδικής Μεραρχίας Αντιστράτηγος SIR BERNARD FREYBERG V.C. εξέδωσε Ειδική Ημερησία Διαταγή. Την 27η Οκτωβρίου 1944 φθάσαμε στον Ταράντα και την 6η Νοεμβρίου άρχισε η επιβίβαση, πλην των βαρέων όπλων (πυροβόλων, κάριερς και λοιπά οχήματα). Την Ταξιαρχία συγκροτούσαν συνολικά δύο χιλιάδες οκτακόσιοι είκοσι τέσσερις άνδρες (2.824), εκ των οποίων διακόσιοι πέντε (205) Αξιωματικοί, ογδόντα εννέα (89) Ανθυπασπιστές και δύο χιλιάδες πεντακόσιοι τριάντα (2.530) οπλίτες. Προ της αποβιβάσεως από το πλοίο, ο Διοικητής της Ταξιαρχίας από το μεγάφωνο απηύθυνε συγκινητική έκκληση προς τους Αξιωματικούς και τους οπλίτες λέγοντας: «Αξιώ σεβασμό προς τον Αξιότιμο Ελληνικό λαό και υπομονήν, προς πάσαν πρόκλησιν, οποθενδήποτε προερχομένην». Μας αναγνώσθηκε επίσης μήνυμα του Στρατηγού Σκόμπυ με σύστασή του την μη ανάμιξή μας στην πολιτική και την εκτέλεση των Διαταγών της Κυβερνήσεως.

Την 8η Νοεμβρίου 1944 φθάσαμε στον Πειραιά και άρχισε η αποβίβαση. Διανυκτερεύσαμε στο ύπαιθρο έναντι του Αγίου Γεωργίου στο Κερατσίνι. Από τις 6:30 π.μ., την επομένη άρχισε η προετοιμασία. Κάτοικοι της περιοχής συγκινημένοι προσήρχοντο και προσέφεραν τσιγάρα και σοκολάτες. Με αυτοκίνητα μεταφερθήκαμε στο Ρουφ όπου αποβιβασθήκαμε και άρχισε η παρέλαση 10.15΄ από Πειραιώς, Ομόνοια, Τράπεζα Ελλάδος, όπου ήταν οι επίσημοι. Ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, ο Άγγλος Στρατηγός Σκόμπυ, Αρχηγός ΓΕΣ, Στρατηγός Βεντήρης και ο Στρατηγός Οθωναίος. Στην Ομόνοια μας υποδέχθηκε ο Στρατηγός Παυσανίας Κατσώτας.

Από την Ομόνοια ως το Γουδί δεν καταλάβαμε πότε φθάσαμε, βαδίζοντας, υπό τις επευφημίες του μεγάλου πλήθους. Νεανίδες μας στεφάνωναν με κλάδους ελιάς και λουλούδια. Αμερικανός ανταποκριτής τηλεγράφησε ότι μία μόνο φορά έγινε τέτοια ενθουσιώδης υποδοχή στην Αμερική σε Αμερικανό Πρόεδρο. Ο Πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου υποδεχόμενος το βράδυ τον Διοικητή της Ταξιαρχίας Στρατηγό Τσακαλώτο, είπε: «Η Ελλάς δι’ υμών επανηύρε την θέσιν μεταξύ των Συμμάχων, την οποίαν είχε απωλέσει. Σας ευχαριστώ».

Η συμβολή της Ταξιαρχίας του Ρίμινι, για την ελευθερία της Ελλάδας, ήταν και είναι ανυπολόγιστη.