Ίκτερος - Διερεύνηση, Αρθρογραφία, ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΖΩΝΗ

Ίκτερος - Διερεύνηση

Γράφει ο
Νίκος Καλλιακμάνης

Με τον όρο «ίκτερος», εννοούμε το σύνδρομο κατά το οποίο, ο ασθενής εμφανίζει κίτρινη χρώση σκληρού χιτώνα οφθαλμών, δέρματος, άνω υπερώας.

Η κίτρινη χρώση αυτή οφείλεται στην εναπόθεση χολερυθρίνης η οποία συνδέεται με την ελαστίνη των ιστών.

Ο Ίκτερος – «η χρυσή» - που έλεγαν οι παλαιότεροι άρρωστοι και γιατροί, γίνεται κλινικά αντιληπτός, όταν η τιμή της χολερυθρίνης ξεπεράσει στο αίμα την τιμή των 2mg/dL.

Βασική προϋπόθεση διάγνωσης του ίκτερου είναι η εξέταση του ατόμου στο ηλιακό φώς – φώς της ημέρας.

Με τον όρο «χολόσταση» χαρακτηρίζεται το σύνδρομο, το οποίο προκαλείται από διαταραχή του μεταβολισμού χολερυθρίνης (μερική ή πλήρης διακοπή απέκκρισης αυτής από τα ηπατικά κύτταρα, στα αγγεία των χοληφόρων και στο δωδεκαδάκτυλο.

Η χολόσταση δημιουργείται :

1. Είτε από την αδυναμία ή βλάβη του ηπατικού κύτταρου να απεκκρίνει την χολερυθρίνη που προσφέρεται (ενδοηπατική χολόσταση, χολόσταση δηλαδή λίμναση χολής εντός του ήπατος).
2. Είτε από την μηχανική απόφραξη ή πίεση των χοληφόρων οδών (εξωηπατική χολόσταση).

Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΧΟΛΟΣΤΑΣΗΣ περιλαμβάνει εκτός από την εμφάνιση του ίκτερου και άλλες διαταραχές (διαταραχή απέκκρισης – χολικών αλάτων – χοληστερόλης – φωσφολιπιδίων – διαφόρων ενζύμων – Βιταμίνης Κ).

Διακρίνονται 3 τρία είδη ίκτερου.

1. ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΟΣ ΙΚΤΕΡΟΣ

ΕΞΩΗΠΑΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ

(περιλαμβάνουν απόφραξη κοινού

ηπατικού πόρου) από

Λίθο.
Κύστη εχινόκοκκου.
Ca χοληδόχου κύστεως.
Ca κεφαλής παγκρέατος.
Χρόνια παγκρεατίτιδα.
Διόγκωση αδένων στην πύλη του ήπατος.
Μετεγχειρητικές συμφύσεις

- ρικνώσεις χοληδόχου πόρου.

Τα συμπτώματα του αποφρακτικού ίκτερου, είναι :

Υπέχρωση των ούρων «σαν κονιάκ».
Αποχρωματισμός κοπράνων.
Κνησμός.
Βραδυκαρδία.

ΑΜΕΣΗ ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗ ΑΝΤΙΧΝΕΥΕΤΑΙ ΣΤΟΝ ΟΡΟ.

ΕΝΔΟΗΠΑΤΙΚΑ ΑΙΤΙΑ
- ΦΑΡΜΑΚΑ!! [Χλωροπρομαζίνη – ΠΑΣ (παρα-αμινοσαλικυλικό οξύ) – Νιτροφουρανία – Αναβολικά – Αντισυλληπτικά Χάπια].
- Χολαγγειίτιδα.
- Κύηση.
- Ηπατίτιδες.

2. ΗΠΑΤΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΙΚΤΕΡΟΣ

Προκαλείται συνήθως από, μικροβιακά ή χημικά αίτια, τα οποία, προκαλούν βλάβη των ηπατικών κυττάρων όπως :

Ηπατίτιδες (Α, B, C, D, E).

Σηψαιμία.
Κίτρινος πυρετός.
Χημικά αίτια :
- Ø Φώσφορος.
- Ø Χλωροφόρμιο.
- Ø Παράγωγα χρυσού και αρσενικού.
- Ø Δηλητηρίαση με τετραχλωράνθρακο.

Τα συμπτώματα του ηπατοκυτταρικού είναι :

Κνησμός, αύξηση SGOT, SGPT, γGT, LDH.\

ΑΜΕΣΗ ΧΟΡΕΡΥΘΡΙΝΗΣ ΑΥΞΗΣΗ ΣΤΟΝ ΟΡΟ.

3. ΑΙΜΟΛΥΤΙΚΟΣ ΙΚΤΕΡΟΣ

Το είδος αυτού του ίκτερου, προκαλείται από μεγάλη καταστροφή ερυθρών αιμοσφαιρίων, η οποία, προκαλεί, αύξηση παραγωγής της εμμέσου χολερυθρίνης, που σε ποσό ξεπερνάει την μεταβολική δεσμευτική ικανότητα του ήπατος (σύνδεση με λευκωματίνη ορού).

Προκαλείται από :

Αιμόλυση των ερυθρών αιμοσφαιρίων.
Διάφορες λοιμώξεις (ελονοσία).
Ασύμβατη μετάγγιση αίματος.
Συγγενή ελαττώματα της μεμβράνης των ερυθρών και της αιμοσφαιρίνης.
Αντισώματα κατά των υγιών ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Συμπτώματα αιμολυτικού ίκτερου:

Απουσία χολερυθρίνης στα ούρα.

ΑΥΞΗΣΗ ΤΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ ΧΟΛΕΡΥΘΡΙΝΗΣ ΣΤΟΝ ΟΡΡΟ χαρακτηρίζει τον αιμολυτικό ίκτερο.

ΙΚΤΕΡΟΣ ΤΩΝ ΝΕΟΓΝΩΝ

Ελαφρός ίκτερος, εμφανίζεται φυσιολογικά στις 2 – 3 πρώτες ημέρες της ζωής, του νεογνού.

Βαρύτερη μορφή ίκτερου, μπορεί να συμβεί από μόλυνση του ομφάλιου λώρου, εντέρων.

Ανησυχητικά βαρύς ίκτερος, «πυρηνικός ίκτερος», προκαλείται στην ερυθροβλάστωση των νεογνών η οποία οφείλεται στο ζευγάρωμα πατέρα με Rhesus + με μητέρα που έχει Rh -.

Αντιμετωπίζεται, με ένεση υψηλού τίτλου αντι-Rh, γ-σφαιρίνης, εντός 72 ωρών, μετά τον τοκετό.

Ενιαίος Ευρωπαϊκός Αριθμός Έκτακτης Ανάγκης