Γράφει ο
Νίκος Καλλιακμάνης

Ως αντιδραστική (reactive) η μεταγευματική (postprandial) υπογλυκαιμία, ονομάζεται η πτώση του σακχάρου αίματος < 70mg/dL η οποία συμβαίνει σε άτομα που δεν πάσχουν από Σακχαρώδη Διαβήτη 2 – 3 ώρες μετά από γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες.

Η Α.Υ. επίσης εμφανίζεται σε ποσοστό 15% σε ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε γαστρεκτομή και αποτελεί μέρος του «συνδρόμου ταχείας κένωσης του στομάχου» σύνδρομο Dumping*.

* Το σύνδρομο ταχεία κένωσης του στομάχου εκδηλώνεται με εμέτους, επιγαστρικά άλγη, διάρροιες μετά από γεύμα, κυρίως σε άτομα που έχουν υποβληθεί σε εγχειρήσεις στομάχου.

Η αντιδραστική υπογλυκαιμία εκδηλώνεται με παροδική αλλά έντονη αδυναμία, ταχυκαρδία, τρόμο, εφίδρωση μέσα στις 4 πρώτες ώρες (συνήθως τις πρώτες 2 – 3 ) μετά από γεύμα πλούσιο σε υδατάνθρακες, σε διαβητικά άτομα.

Τα υπογλυκαιμικά αυτά συμπτώματα διαρκούν 15΄-30΄.

ΤΥΠΟΙ Α.Υ.

- ΤΡΟΦΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ (συνέπεια συνδρόμου Dumping). 
- ΟΡΜΟΝΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ (π.χ. υποθυρεοειδισμός – Σακχ. Διαβήτης). 
- ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΠΥΛΩΡΟΥ (HP) φαίνεται το ΗΡ συμμετέχει στην εμφάνιση Α.Υ.

ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΗ ΥΠΟΓΛΥΚΑΙΜΙΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ ΕΝΖΥΜΩΝ

-Κληρονομική δυσανεξία προς φρουκτόζη.  
-Γαλακτοζαιμία.  
-Ευαισθησία λευκίνης (νεογνική ηλικία).

Η Α.Υ. μπορεί να οφείλεται σε λανθάνοντα Σακχαρώδη Διαβήτη 2 και χαρακτηρίζεται από καθυστερημένη έκκριση ινσουλίνης μετά από φόρτιση με γλυκόζη.

Η αντιδραστική υπογλυκαιμία στα μη διαβητικά άτομα οφείλεται σε υπερβολική έκκριση ινσουλίνης μετά από γεύμα με χαρακτηριστικά επίπεδα σακχάρου αίματος φυσιολογικά.

Η εκτέλεση δοκιμασίας ανοχής (παρατεταμένη χρονικά 4 – 5 ώρες) στη γλυκόζη από το στόμα επιτρέπει τη διάγνωση και διάκριση μεταξύ των δύο αυτών παθολογικά καταστάσεων.

Σαν αίτια Α.Υ., αναφέρονται :

-Υπέρμετρη ευαισθησία στην επινεφρίνη (ορμόνη stress).  
-Ανεπαρκής παραγωγή γλυκαγόνης (ορμόνη με αντίθετες δράσεις της ινσουλίνης).
-Προκαλεί αύξηση σακχάρου αίματος.  
-Εγχειρήσεις στομάχου.  
-Ενζυμικές ανεπάρκειες.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

-Κατανάλωση μικρών γευμάτων κάθε 3 – 4 ώρες.  
-Αποφυγή, περιορισμός ζάχαρης. 
-Σωματική άσκηση (αυξάνει την πρόληψη σακχάρου, ελαττώνει περίσσεια ινσουλίνης) 
-Δίαιτα με πολλές ίνες.

Αποφυγή τροφών με απλούς υδατάνθρακες και συμπυκνωμένα σάκχαρα.

Ειδικά οι τροφές αυτές προκαλούν ταχεία αύξηση του σακχάρου αίματος που οδηγεί στην γρήγορη αύξηση ινσουλίνης και προκαλείται έτσι ταχεία πτώση σακχάρου αίματος.

ΤΡΟΦΕΣ ΤΕΤΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ:

-Κέικ, πίττες  
-Μπισκότα  
-Παγωτά, κρύο γιαούρτι  
-Πουτίγκα  
-Σόδες 
-Λεμονάδες, χυμοί φρούτων  
-Ζάχαρη, σκούρα Ζάχαρη  
-Ζελέδες  
-Ζαχαρωτά  
-Μέλι – Νέκταρ  
-Γλυκό τσάϊ, αρωματικός καφές  
-Σιρόπια

ΜΕΤΑΓΕΥΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΑΙ ΑΝΔΡΕΝΕΡΓΙΚΟ ΜΕΤΑΓΕΥΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

Όταν δεν εξακριβώνεται υπογλυκαιμία κατά την διάρκεια των συμπτωμάτων της Α.Υ. η διάγνωση είναι «αδρενεργικό μεταγευματικο σύνδρομο» και η όλη εικόνα αποδίδεται στου αδρενεργικού συστήματος, αντιρροπήσεις.

Η όλη εικόνα του συνδρόμου αυτού συνοδεύεται από συγκινησιακό stress και αγωνιώδη συμπεριφορά του ατόμου.

Ref. : - Διαφ. Διαγνωστική 4η έκδοση, Θ. Μουντουλάκη - Wikipedia