Ο τομέας της υγείας είναι ένα βασικό θέμα, της Διατλαντικής Εταιρικής Σχέσης Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP), μιας συμφωνίας υπό διαπραγμάτευση, ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Η.Π.Α. Γιατί, όμως, ενδιαφέρει και τους καταναλωτές; Γιατί μια καλά σχεδιασμένη Διατλαντική Συμφωνία θα μπορούσε να βελτιώσει την ασφάλεια των φαρμάκων και των ιατρικών συσκευών. Αντίθετα, μια κακώς σχεδιασμένη Διατλαντική Συμφωνία μπορεί να οδηγήσει, σε αύξηση των τιμών  των φαρμάκων, εξαιτίας επιβραδύνσεως της πρόσβασης, στα γενόσημα φάρμακα και λιγότερης διαφάνειας, στα δεδομένα ασφάλειας των φαρμάκων. Η BEUC ( Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών) και το ΚΕ.Π.ΚΑ.(Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών) πιστεύουμε ότι οι υπηρεσίες υγείας, όπως επισκέψεις στους γιατρούς, επείγοντα περιστατικά, νοσοκομειακή περίθαλψη πρέπει να εξαιρεθούν, από την TTIP. Σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, εκφράζονται επιφυλάξεις ότι η TTIP θα επηρεάσει τα συστήματα υγείας. Για παράδειγμα, οι κανόνες για τις προμήθειες μπορεί να αναγκάσουν τα εθνικά συστήματα παροχής υπηρεσιών υγείας να αναθέτουν υπηρεσίες, σε εξωτερικούς συνεργάτες, τις οποίες θα μπορούσαν να παράσχουν τα ίδια.

Όσον αφορά τα φάρμακα και τις ιατρικές συσκευές, ο βασικός σκοπός της συνεργασίας, ανάμεσα στους ρυθμιστές, πρέπει να είναι η ενδυνάμωση της ασφάλειας των καταναλωτών. Αλλά, καθώς η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α., ήδη, συνεργάζονται, είτε διεθνώς, είτε διμερώς, για τα θέματα αυτά, μια πολική συμφωνία, που θα προσπαθεί να προωθήσει το εμπόριο, δεν αποτελεί κάτι σημαντικό, σύμφωνα με την άποψη των καταναλωτών, για να προωθήσει την καλύτερη συνεργασία των δύο μερών. Αναφορές, σε τιμολογήσεις, ή αποζημιώσεις, πρέπει να αποκλειστούν, από τη συμφωνία.

Ποια είναι τα πιθανά οφέλη για τους καταναλωτές

Η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α. θα πρέπει να συνεργαστούν, πιο στενά, στα παρακάτω.

• Αμοιβαία αναγνώριση των ελέγχων: Η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α. διενεργούν επιθεωρήσεις, στις εγκαταστάσεις εταιρειών, τόσο στο έδαφός τους, όσο και σε τρίτες χώρες, για να διαπιστώσουν την ποιότητα των προϊόντων και να διασφαλίσουν τη συμμόρφωσή τους, με τις «Πρακτικές Καλής Κατασκευής». Μια στενότερη συνεργασία θα μπορούσε να αποτρέψει διπλές επιθεωρήσεις, επιτυγχάνοντας, έτσι, μια καλύτερη διαχείριση τόσο του λιγοστού ανθρώπινου δυναμικού, όσο και των οικονομικών πόρων. Αυτή η αμοιβαία αναγνώριση δε χρειάζεται την TTIP, γιατί, ήδη, η Ευρωπαϊκή Αρχή Φαρμάκων (ΕΜΑ) έχει συνάψει Συμφωνίες Αμοιβαίας Αναγνώρισης, με αρκετές χώρες, π.χ. Ελβετία. Αν και δεν υπέγραψε, ακόμα με τις Η.Π.Α., τέτοια συμφωνία, μπορεί να το κάνει άμεσα και χωρίς την TTIP.
  
  
• Εναρμονισμένες απαιτήσεις, για έγκριση φαρμάκων: Οι κλινικές δοκιμές θα αναγνωρίζονται και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, με αποτέλεσμα να απαιτείται μικρότερος αριθμός ασθενών, για τις πειραματικές δοκιμές των φαρμάκων. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό, για τα παιδικά φάρμακα. Επίσης, θα μπορούσε να βοηθήσει, στην πιο γρήγορη κυκλοφορία στην αγορά, των φαρμάκων.
  
  
• Ανταλλαγή πληροφοριών, για την ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και ποιότητα των φαρμάκων: Η Ευρωπαϊκή νομοθεσία, για τη διαφάνεια των δεδομένων των κλινικών δοκιμών, απαιτεί τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών. Αυτή η απαίτηση περιορίζεται, στις Η.Π.Α., γιατί θεωρείται «εμπορικό εμπιστευτικό υλικό». Υποστηρίζουμε, λοιπόν, ένα χαλαρό ορισμό του όρου «εμπορικό μυστικό» ή «εμπορικό εμπιστευτικό υλικό», στην TTIP. Η πρόσβαση, στις πληροφορίες, για τις κλινικές δοκιμές είναι σημαντική τόσο, για τις αποφάσεις, που αφορούν τις θεραπείες, όσο και για την πρόοδο της ιατρικής.
  
  
• Σύγκλιση των συστημάτων έγκρισης των γενόσημων και των βιοϊσοδυνάμων: Τα γενόσημα είναι φθηνότερα φάρμακα, χωρίς όνομα μεγάλης φίρμας, των οποίων οι «πατέντες» έχουν λήξει. Τα βιοϊσοδύναμα είναι όμοια, με άλλα βιολογικά φάρμακα, που έχουν, ήδη, εγκριθεί, για χρήση. Εάν τα συστήματα έγκρισης μπορούσαν να συγκλίνουν, χωρίς να υποβαθμίζουν την ασφάλεια των καταναλωτών, οι καταναλωτές θα αποκτούσαν γρηγορότερη πρόσβαση, στις δύο αυτές κατηγορίες φαρμάκων.
  
  
• Συνεργασία για την ασφάλεια των ιατρικών συσκευών: Αυτή περιλαμβάνει τη διασφάλιση ότι οι κατασκευαστές εφαρμόζουν τις απαιτήσεις(πρότυπα) παραγωγής και τη διασφάλιση της λειτουργίας ενός συστήματος, που θα επιτρέπει το διασυνοριακό εντοπισμό των ιατρικών εμφυτευμάτων. Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα μπορούσαν να ωφεληθούν, από ένα εναρμονισμένο σύστημα έγκρισης των ιατρικών συσκευών. Στις Η.Π.Α., ένα σύστημα έγκρισης, πριν την κυκλοφορία, στην αγορά, επιτρέπει προϊόντα, όπως βηματοδότες, ή εμφυτεύματα στήθους, να ερευνώνται, καλύτερα. Αυτό σημαίνει ότι οι καταναλωτές λαμβάνουν ασφαλέστερες συσκευές. Αυτό το σύστημα δεν υφίσταται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές πρέπει να έχουν το ίδιο επίπεδο προστασίας, με τους καταναλωτές, στις Η.Π.Α. Αυτό, όμως, το θέμα δεν περιλαμβάνεται, στις διαπραγματεύσεις της TTIP.
  
  

Τι πρέπει να εξαιρεθεί από την TTIP

Ορισμένα θέματα, που έχουν ενταχθεί, στις διαπραγματεύσεις, μπορεί να έχουν αρνητικές επιδράσεις, στην φροντίδα υγείας, στην Ευρώπη.

Η BEUC και το ΚΕ.Π.ΚΑ- Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή ζητάμε:

• Όχι υπηρεσίες υγείας στην TTIP: Η οργάνωση και παροχή υπηρεσιών υγείας είναι, νομικά, αποκλειστική ευθύνη των κρατών-μελών και πρέπει να παραμείνει, έτσι. Οι διαπραγματευτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσαν, προφορικά, ότι οι υπηρεσίες υγείας θα εξαιρεθούν από την TTIP.
  
  
• Όχι προβλέψεις, για την τιμολόγηση και την αποζημίωση των φαρμάκων και των ιατρικών συσκευών, στην TTIP: Οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να διατηρήσουν την πλήρη αυτονομία τους, όταν αποφασίσουν «πόσο πρέπει να πληρώσουν οι ασθενείς, ή πως θα αποζημιωθούν». Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει αυτή την εξαίρεση και εμείς επικροτούμε τη στάση της και ελπίζουμε ότι θα τη συνεχίσει.
  
  
• Όχι στην παράταση των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και στις αποκλειστικότητες, που, ήδη, εφαρμόζονται, στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Για κάποια ιατρικά προϊόντα, οι πατέντες προστατεύονται, για 20 χρόνια, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, υφίστανται και άλλες αποκλειστικότητες, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιο μακροχρόνιες πατέντες καθυστερούν την εισαγωγή των φθηνότερων γενόσημων, κρατούν τις τιμές των φαρμάκων ψηλά, επιβαρύνοντας, έτσι, τα συστήματα υγείας και, τελικά, τους καταναλωτές. Δεν πρέπει, λοιπόν, αυτά τα δύο θέματα να συζητηθούν, στην TTIP.
• Όχι σε αλλαγές της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, για την πρόσβαση, στα δεδομένα των κλινικών μελετών: Καλωσορίζουμε τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μη διαπραγματευτεί κανόνες, που θα επηρεάσουν την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, όσον αφορά την καλύτερη πρόσβαση στα δεδομένα των κλινικών δοκιμών, που θα ισχύει στην Ε.Ε.Ο, καταναλωτές, στην Ευρώπη, αναμένουν να διαφυλαχθούν τα υψηλά πρότυπα, για τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών.
  
  
• Όχι στην προώθηση φαρμάκων, όπως γίνεται στις Η.Π.Α.: Στην Ευρωπαϊκή Ένωση μόνο τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα επιτρέπεται να διαφημίζονται. Στις Η.Π.Α., η διαφήμιση επιτρέπεται και για τα μη συνταγογραφούμενα, αλλά και για τα συνταγογραφούμενα. Ως αποτέλεσμα, τα συνταγογραφούμενα φάρμακα καταναλώνονται περισσότερο, επιβαρύνοντας τους προϋπολογισμούς υγείας (δημόσιους και ιδιωτικούς). Η TTIP δεν πρέπει να οδηγήσει, σε αλλαγές της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που καθορίζει τη διαφήμιση των φαρμάκων, ή το ρόλο της  φαρμακοβιομηχανίας, στην πληροφόρηση των ασθενών.