Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

       Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου θα αναφερθούμε σε δυο εξέχουσας σημασίας επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι οποίες διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στα πλαίσια της ομαλής λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η πρώτη είναι η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO) και η δεύτερη η Επιτροπή Αναφορών (PETI) (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Η AFCO έχει σαν στόχο την εξασφάλιση της αποτελεσματικότερης δυνατής λειτουργίας της Πρωτοβουλίας Ευρωπαίων Πολιτών, η οποία ως γνωστόν δρομολογήθηκε κατά την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο. Σημειώνουμε ότι η Πρωτοβουλία αυτή αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα συμμετοχής των πολιτών στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων. Επιπροσθέτως, στα πλαίσια της ημερήσιας διάταξης θα περιλαμβάνονται α) η συνεργασία με τα εθνικά κοινοβούλια, β) η εκλογική διαδικασία και γ) η εφαρμογή του νέου καθεστώτος για τα Ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Αν θα επιθυμούσαμε να συνοψίσουμε τις εν γένει αρμοδιότητες της AFCO, θα λέγαμε ότι είναι υπεύθυνη για α) την ενιαία εκλογική διαδικασία, β) τις θεσμικές πτυχές της (κομβικής σημασίας) διαδικασίας της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, με κύρια έμφαση στην επιτυχή προετοιμασία, την έναρξη και τη διεξαγωγή της συνήθους και της απλοποιημένης διαδικασίας αναθεώρησης της Συνθήκης, γ) τη θέση σε εφαρμογή των Συνθηκών και την απολύτως απαραίτητη αποτίμηση και αξιολόγηση της λειτουργίας τους, δ) τις διοργανικές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένου σαφώς και του ελέγχου των διοργανικών συμφωνιών υπό το πρίσμα του άρθρου 140, παράγραφος 2 του Κανονισμού, ενόψει της έγκρισής τους από την ολομέλεια του Κοινοβουλίου, ε) τα πολιτικά κόμματα και τα πολιτικά ιδρύματα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων του Προεδρείου, στ) τις (σχεδόν πάντοτε πολυδιάστατες) θεσμικές επιπτώσεις των διαπραγματεύσεων είτε για τη διεύρυνση της Ένωσης, είτε για την αποχώρηση από αυτήν, ζ) τη διαπίστωση ότι συντρέχει κίνδυνος σημαντικής και διαρκούς παραβίασης από κάποιο κράτος-μέλος των κοινών σε όλα τα κράτη-μέλη αρχών και η) την ικανοποιητικότερη δυνατή ερμηνεία και εφαρμογή του Κανονισμού και των προτάσεων για την τροποποίησή του (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Θα τολμούσαμε να ισχυριστούμε ότι η Ένωση προσπαθεί με κάθε τρόπο να αυξήσει τρόπον τινά τη δημόσια εμπιστοσύνη στην Ευρωπαϊκή ιδέα και τούτη η πρωτοβουλία είναι πράγματι αξιέπαινη. Προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση, κύριο μέλημα είναι το να δοθεί ουσιαστικότερη προσοχή στους εν γένει προβληματισμούς των πολιτών. Η περαιτέρω καλλιέργεια μιας σχέσης εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Ένωση και του πολίτες της μονάχα σε θετικά μελλοντικά αποτελέσματα μπορεί να καταλήξει (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Η PETI στην ουσία αποτελεί την (απαραίτητη) «γέφυρα» μεταξύ των θεσμικών οργάνων της Ένωσης και των πολιτών. Είναι γνωστό ότι στα πλαίσια της Ένωσης, όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες δύνανται να απευθύνονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για οποιαδήποτε καθημερινά τους προβλήματα, υπό τον όρο βέβαια ότι αυτά εμπίπτουν σαφώς στους τομείς δραστηριότητας της ΕΕ (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Καθήκον της PETI είναι η συστηματική και αδιάκοπη προσπάθεια, ώστε να μπορέσει η Ένωση να αξιοποιήσει με τον εποικοδομητικότερο δυνατό τρόπο τις άμεσες εμπειρίες των πολιτών σε σχέση με το δίκαιο της Ένωσης. Τονίζουμε ότι οι εν λόγω εμπειρίες μπορούν κάλλιστα να αξιοποιηθούν για την αποτελεσματική βελτίωση όσον αφορά τη μελλοντική νομοθεσία (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

       Θα λέγαμε ότι η PETI αποτελεί κομβικής σημασίας συνιστώσα αναφορικά με τον ακριβή προσδιορισμό τυχόν προβλημάτων που προκύπτουν κατά την εφαρμογή του δικαίου της Ένωσης σε εθνικό επίπεδο και τούτη η παράμετρος δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να περάσει απαρατήρητη. Γενικά πάντως, η PETI καθίσταται υπεύθυνη για α) τις αναφορές, β) τις σχέσεις με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή και γ) τη διοργάνωση δημοσίων ακροάσεων σχετικά με πρωτοβουλίες πολιτών, σύμφωνα με το άρθρο 211 (Βασιλείου, 2014· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI, 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός, 2018).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest). 

Ευρωπαϊκή Ένωση (2018), «Θεσμικά ζητήματα», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/topics/institutional-affairs_el (πρόσβαση στις 25/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO (2018), «AFCO-Συνταγματικές Υποθέσεις», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/committees/el/AFCO/home.html (πρόσβαση στις 25/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/AFCO/Κανονισμός (2018), «Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-8^η κοινοβουλευτική περίοδος-Ιούλιος 2018/Παράρτημα V: Αρμοδιότητες των Μονίμων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών/XVIII. Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/sides/getLastRules.do?language=el&reference=RESP-AFCO (πρόσβαση στις 25/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI (2018), «PETI-Αναφορές», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/committees/el/peti/home.html (πρόσβαση στις 25/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο/PETI/Κανονισμός (2018), «Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-8^η κοινοβουλευτική περίοδος-Ιούλιος 2018/Παράρτημα V: Αρμοδιότητες των Μονίμων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών/XX. Επιτροπή Αναφορών», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/sides/getLastRules.do?language=el&reference=RESP-PETI (πρόσβαση στις 25/8/18).