Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

Η προστασία της ποιότητας των υδάτων αποτελεί πρωταρχικής σημασίας προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Με στόχο την προστασία της υγείας και την εξασφάλιση της υψηλότερης δυνατής ποιότητας ζωής των κατοίκων της, η Ένωση εργάζεται ακατάπαυστα για την ασφάλεια τόσο του πόσιμου νερού, όσο και των υδάτων κολύμβησης (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Προς αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, η Ένωση κατάφερε και εφάρμοσε με λίαν ικανοποιητικό τρόπο μια ολοκληρωμένη πολιτική για τη διασφάλιση της ποιότητας των υδάτων στη «Γηραιά Ήπειρο». Η εν λόγω πολιτική περιλάμβανε στην αρχή την ορθολογικότερη δυνατή αντιμετώπιση ζητημάτων υγείας και εν συνεχεία συγκεκριμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των σημαντικότερων κλάδων-τομέων που κατανάλωναν νερό, όπως λόγου χάριν τα νοικοκυριά, η γεωργία και η βιομηχανία (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΕ του 2014, η οδηγία-πλαίσιο της Ένωσης (η σημαντικότερη νομοθεσία της ΕΕ αναφορικά με τους υδάτινους πόρους) προέβλεπε ότι έως το 2015 όλες οι λίμνες, τα ποτάμια, τα παράκτια και τα υπόγεια ύδατα θα έπρεπε να είναι καθαρά. Υπογραμμίζεται ότι τα ίδια τα κράτη-μέλη καθίσταντο υπεύθυνα για τον αρτιότερο δυνατό έλεγχο των υδάτων τους και την αμεσότερη δυνατή κατάρτιση συγκεκριμένων σχεδίων, μέσω των οποίων θα εξηγείτο λεπτομερώς η μέθοδος καθαρισμού τους (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Παράλληλα, σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, επιβάλλετο τρόπον τινά η αποτελεσματικότερη δυνατή εφαρμογή, από το 2015, εθνικών μέτρων για την απόλυτη εξασφάλιση του ότι τα θαλάσσια απορρίμματα δε θα μολύνουν το θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Επιπροσθέτως, η συγκεκριμένη οδηγία-πλαίσιο θέτει σαν απώτερη επιδίωξη τη μέγιστη δυνατή εξυγίανση των θαλάσσιων υδάτων έως το 2020, στόχος μεγαλεπήβολος και ιδιαιτέρως δύσκολος, αλλά επ’ ουδενί ανέφικτος. Όπως σε όλες τις περιπτώσεις, ο χρόνος θα αποτελέσει τον μοναδικό (και αμείλικτο) κριτή (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Στο σημείο αυτό, δε θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφερθούμε σε ένα σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαφύλαξη των υδάτινων πόρων της Ευρώπης έως το 2020 και μετά. Το συγκεκριμένο σχέδιο έχει σαν στόχο την ουσιαστική συμβολή όσον αφορά την (απολύτως αναγκαία, τουλάχιστον κατά τη γνώμη μας) βελτίωση της διαχείρισης των υδάτινων πόρων, πρακτικά ενσωματώνοντάς την σε άλλους τομείς πολιτικής (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Όσον αφορά τα ύδατα κολύμβησης, σύμφωνα πάντα με στοιχεία της ΕΕ του 2014, η ετήσια έκθεση για την ποιότητα των Ευρωπαϊκών υδάτων κολύμβησης (annual European bathing water quality report) προσφέρει τα πλέον έγκυρα και επικαιροποιημένα στοιχεία αναφορικά με την κατάσταση περισσότερων από 22.000 χώρων κολύμβησης σε παράκτιες περιοχές, λίμνες και ποτάμια, όχι μονάχα στα 28 κράτη-μέλη της Ένωσης, αλλά επίσης στην Αλβανία και την Ελβετία (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η έκθεση επιβεβαιώνει ότι η ποιότητα των υδάτων κολύμβησης στην Ένωση έχει βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό από το 1990 και τούτο πράγματι αποτελεί ένα άκρως ελπιδοφόρο μήνυμα για το μέλλον. Ειδικότερα, το 1990, το 11,9% των εσωτερικών περιοχών κολύμβησης και το 9,2% των παράκτιων περιοχών δυστυχώς δεν πληρούσαν τους συγκεκριμένους όρους της ισχύουσας Ενωσιακής νομοθεσίας. Αντιθέτως, το 2013, το 11,9% των εσωτερικών περιοχών κολύμβησης είχε πέσει στο 2,4%, ενώ το 9,2% των παράκτιων περιοχών άγγιζε μόλις το 1,9% (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Δε θα πρέπει να λησμονούμε, επίσης, ότι, σύμφωνα πάντοτε με τα ίδια στοιχεία της ΕΕ του 2014, στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για τα ύδατα κολύμβησης βρίσκεται το τμήμα του Συστήματος Πληροφοριών για τους Υδάτινους Πόρους στην Ευρώπη (Water Information System for Europe-WISE), το οποίο αφορά αυτά ακριβώς τα ύδατα κολύμβησης. Τέλος, η εφαρμογή Water Watch στον ιστότοπο Eye on Earth δύναται να εμφανίσει σε μεγέθυνση ένα τμήμα λίμνης, ακτής ή όχθης ποταμού με μορφή αεροφωτογραφίας ή οδικού χάρτη (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

       Αισιοδοξούμε ότι μέσω της παράθεσης των ανωτέρω στοιχείων, ο αναγνώστης μπορεί εύκολα να αντιληφθεί τη σπουδαιότητα όχι μόνο των προαναφερθέντων εφαρμογών, αλλά και των εν γένει προσπαθειών της Ένωσης να εξασφαλίσει ένα πιο υγιές υδάτινο περιβάλλον στους πολίτες της (Βασιλείου, 2014α, 2014β, 2017α, 2017β και 2017γ· Dybas, 2006· Ευρωπαϊκή Ένωση, 2014 και 2018· Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 2018· Oxtoby, 2008· Travis, 2003).

ΠΗΓΕΣ

Βασιλείου, Ιωάννης (2014α), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2014β), Το Παρόν και το Μέλλον της Γεωργικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Ευρωπαϊκή Ένωση και Ενέργεια-Η Πορεία προς το 2050-Σκέψεις, Ιδέες και Συμπεράσματα (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Κλιματική Αλλαγή: Διαχειρίσιμο Πρόβλημα ή Αργός Θάνατος του Πλανήτη-Ρόλος και Δράσεις της Ε.Ε. έως το 2050-Οι Επιπτώσεις στην Ελλάδα (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017γ), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Dybas, Cheryl Lyn (2006), “On a Collision Course: Ocean Plankton and Climate Change”, BioScience, 56 (8), σελ. 642-646.

Ευρωπαϊκή Ένωση (2014), «Η Ευρωπαϊκή Ένωση με Απλά Λόγια-Περιβάλλον», διαθέσιμο σε https://publications.europa.eu/el/publication-detail/-/publication/3456359b-4cb4-4a6e-9586-6b9846931463 (πρόσβαση στις 21/8/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση (2018), «Περιβάλλον», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/topics/environment_el (πρόσβαση στις 17/8/18).

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2018), «Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου-8^η κοινοβουλευτική περίοδος-Ιούλιος 2018-Παράρτημα V: Αρμοδιότητες των Μονίμων Κοινοβουλευτικών Επιτροπών-VIII. Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφαλείας των Τροφίμων», διαθέσιμο σε http://www.europarl.europa.eu/sides/getLastRules.do?language=el&reference=RESP-ENVI (πρόσβαση στις 18/8/18).

Oxtoby, David W. (2008), “Biologists and Carbon Neutrality”, BioScience, 58 (5), σελ. 382-383.

Travis, J. M. J. (2003), “Climate Change and Habitat Destruction: A Deadly Anthropogenic Cocktail”, Proceedings: Biological Sciences, 270 (1514), σελ. 467-473.