Γράφει η Μαρίνα Κουρμπέλα

Το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία έχουν αποφασίσει ότι οι εκτάσεις γης υπό αγρανάπαυση οι οποίες πληρούν τα κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 45 παράγραφος 2 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014 και οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη οι οποίες συμμορφώνονται με το άρθρο 45 παράγραφος 9 του εν λόγω κανονισμού μπορούν να θεωρηθούν περιοχές οικολογικής εστίασης σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχεία α) και θ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

Οι χώρες αυτές ενημέρωσαν την Επιτροπή, ¨οτι η σοβαρή ξηρασία που βίωσαν την άνοιξη και το καλοκαίρι, είχε σωρευτικές επιπτώσεις σε βάρος της γεωργικής δραστηριότητας, ασκώντας πίεση στις αποδόσεις των φυτών που χρησιμοποιούνται για ζωοτροφή, ιδίως στους λειμώνες και στους βοσκότοπους.

Προκάλεσε έλλειψη σε χορτονομές στους κλάδους της κτηνοτροφίας και εμπόδισε τη συγκέντρωση αποθεμάτων. Οι εξελίξεις αυτές προκάλεσαν ανησυχίες, ιδίως λόγω του οφειλόμενου στην ελλειμματική παραγωγή αυξανόμενου κόστους, το οποίο θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων.

Υπενθυμίζεται, ότι σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 9 του κατ' εξουσιοδότηση κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 639/2014, οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή η φυτοκάλυψη δύνανται να χαρακτηριστούν περιοχές οικολογικής εστίασης για τους σκοπούς του άρθρου 46 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013 εφόσον διαμορφώθηκαν με σπορά μείγματος ειδών καλλιέργειας και υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι όροι που ορίζονται στο άρθρο 46 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013. Τα κράτη μέλη πρέπει να καταρτίσουν κατάλογο των μειγμάτων ειδών καλλιέργειας που θα χρησιμοποιούνται και να καθορίσουν σε εθνικό, περιφερειακό, υποπεριφερειακό επίπεδο ή σε επίπεδο εκμετάλλευσης την περίοδο κατά την οποία πρέπει να υφίστανται εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη στις εκτάσεις που έχουν χαρακτηριστεί περιοχές οικολογικής εστίασης. Η περίοδος αυτή δεν μπορεί να είναι μικρότερη από οκτώ εβδομάδες. Επιπρόσθετα, οι εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη δεν περιλαμβάνουν εκτάσεις με χειμερινές καλλιέργειες οι οποίες σπέρνονται το φθινόπωρο και συνήθως χρησιμοποιούνται για συγκομιδή ή βοσκή.

΅Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 44 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, για τους σκοπούς της διαφοροποίησης των καλλιεργειών, η γη υπό αγρανάπαυση θεωρείται διαφορετική καλλιέργεια από τα αγρωστώδη ή άλλα ποώδη κτηνοτροφικά φυτά. Αυτό συνεπάγεται ότι η γη που έχει βοσκηθεί ή στην οποία έχει πραγματοποιηθεί συγκομιδή για σκοπούς παραγωγής δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί γη υπό αγρανάπαυση.

Προκειμένου οι γεωργοί στις πληγείσες περιοχές να μπορέσουν να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις διαθέσιμες εκτάσεις τους για τη διατροφή των ζώων, το Βέλγιο, η Ισπανία, η Γαλλία, η Λιθουανία, η Πολωνία και η Πορτογαλία ζήτησαν να τους επιτραπεί να παρεκκλίνουν από ορισμένους όρους που σχετίζονται με την πράσινη ενίσχυση όσον αφορά τη γη υπό αγρανάπαυση η οποία δηλώθηκε ότι πληροί τις απαιτήσεις σχετικά με τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών ή τις περιοχές οικολογικής εστίασης, σύμφωνα με το άρθρο 44 παράγραφος 4 και το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013, αντίστοιχα.

Για τους ίδιους λόγους, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Λιθουανία και η Πολωνία ζήτησαν να τους επιτραπεί να παρεκκλίνουν από ορισμένους όρους που σχετίζονται με την πράσινη ενίσχυση όσον αφορά εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη οι οποίες δηλώθηκαν ότι πληρούν τις απαιτήσεις των περιοχών οικολογικής εστίασης, σύμφωνα με το άρθρο 46 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1307/2013.

Επιπλέον, ορισμένοι γεωργοί στη Γαλλία, τη Λιθουανία και την Πολωνία δεν μπόρεσαν να σπείρουν εμβόλιμες καλλιέργειες ή φυτοκάλυψη έγκαιρα λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που κατέστησαν το έδαφος ακατάλληλο για προπαρασκευαστικές εργασίες. Κατά συνέπεια, εάν δεν μειωθεί η διάρκεια της περιόδου κατά την οποία πρέπει να υφίστανται εκτάσεις με εμβόλιμες καλλιέργειες, θα δυσκολευτούν να υλοποιήσουν το πρόγραμμα καλλιεργειών τους, ιδίως εάν στη συνέχεια σκοπεύουν να σπείρουν χειμερινή καλλιέργεια. Εάν περάσει αυτή η βέλτιστη χρονική στιγμή, οι γεωργοί ενδέχεται να αναγκαστούν να σπείρουν τις χειμερινές καλλιέργειες υπό δυσμενείς συνθήκες, γεγονός που θα έθετε σε κίνδυνο τη μελλοντική απόδοση των εν λόγω καλλιεργειών.

Λαμβανομένης υπόψη της σοβαρότητας της ξηρασίας και των συνεπειών της στις πληγείσες περιοχές το 2019, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεώρησε σκόπιμο να εγκρίνει με σχετική αποφασή της τις παρεκκλίσεις για τις έξι χώρες που προαναφέρθηκαν