Τη δημιουργία ενός ενιαίου εποπτικού μηχανισμού για τις τράπεζες ενέκριναν οι υπουργοί Οικονομικών των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάνοντας έτσι το πρώτο βήμα για μια τραπεζική ένωση.

Ο μηχανισμός θα τεθεί σε λειτουργία σε ένα χρόνο και έχει ως απώτερο στόχο την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων.

Θα αποτελείται από τις εθνικές εποπτικές αρχές των κρατών μελών και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), που θα είναι υπεύθυνη για τη συνολική λειτουργία του Ενιαίου Μηχανισμού και θα καλύπτει την Ευρωζώνη, καθώς και όσες χώρες εκτός της Ευρωζώνης επιθυμούν να συμμετάσχουν.

Όπως ανακοινώθηκε, η ΕΚΤ θα έχει την άμεση εποπτεία των 6.000 τραπεζών της Ευρωζώνης, αν και με διαφοροποιημένο τρόπο και σε στενή συνεργασία με τις εθνικές εποπτικές αρχές.

Ειδικότερα, η ΕΚΤ θα εποπτεύει άμεσα τις τράπεζες με ενεργητικό πάνω από 30 δισ. ευρώ ή που αντιστοιχούν στο 20% του ΑΕΠ της χώρας τους ή που έχουν ζητήσει ή έχουν λάβει άμεση βοήθεια από τον EFSF.

Σε ο,τι αφορά τις τράπεζες με μικρότερη συστημική βαρύτητα η EKT θα επιβλέπει την εποπτεία τους από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές. Σημειώνεται ότι η ΕΚΤ μπορεί να αποφασίσει ανά πάσα στιγμή να εποπτεύσει απευθείας μια ή περισσότερες από τις τράπεζες αυτές.

Ο υπουργός Οικονομικών της Λιθουανίας, Ριμάντας Σάτζιους, η χώρα του οποίου ασκεί την προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξέφρασε την ικανοποίησή του «για την υιοθέτηση αυτού του πολύ σημαντικού ενιαίου εποπτικού μηχανισμού (ΕΕΜ)»

Σύμφωνα με τον Σάτζιους, η σημερινή απόφαση θα επιτρέψει να τεθεί σε ισχύ ο εποπτικός μηχανισμός τον Νοέμβριο του 2014, υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ο μηχανισμός αυτός θα εποπτεύει απευθείας τις 130 μεγαλύτερες τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης και θα εντοπίζει τα προβλήματα προτού να διογκωθούν. Οι χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να ενταχθούν στον εποπτικό μηχανισμό.

Από την πλευρά του ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς και Υπηρεσιών, Μισέλ Μπαρνιέ, δήλωσε ότι «γράψαμε ρυθμιστική ιστορία» και τόνισε πως «πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα καθώς είναι η αρχή μιας νέας εποχής για την εποπτεία των τραπεζών».

Την ίδια ώρα, ο Γεργκ Άσμουσεν, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, χαρακτήρισε «σημαντική» τη σημερινή ημέρα και είπε ότι η Τράπεζα μπορεί τώρα να ξεκινήσει τα πρακτικά ζητήματα, όπως η πρόσληψη προσωπικού και η ενοικίαση γραφείων.

Ικανοποίηση από Μπαρόζο

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο χαιρέτισε την εξέλιξη, αλλά σημείωσε ότι απαιτείται να γίνουν και άλλες ενέργειες για να ολοκληρωθεί η τραπεζική ένωση, όπως η δημιουργία κοινών διαδικασιών για τη στήριξη των αδύναμων τραπεζών.

«Τώρα, επείγει να κάνουμε το δεύτερο βήμα, συμφωνώντας στη δημιουργία του ενιαίου μηχανισμού εξυγίανσης και του ενιαίου εγχειριδίου κανόνων για τα εργαλεία εξυγίανσης και τις εγγυήσεις των καταθέσεων», πρόσθεσε.

Αυτοί οι νέοι κανονισμοί, κατά τον κ. Μπαρόζο, θα βοηθήσουν στην οικοδόμηση ενός σταθερού χρηματοπιστωτικού τομέα, θα αποκαταστήσουν τις δίκαιες συνθήκες δανεισμού στην Ευρώπη και θα διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες θα πληρώνουν για δικά τους λάθη, αντί για τους φορολογούμενους πολίτες.

Ακόμη, ο κ. Μπαρόζο έκανε έκκληση να προωθηθούν όλα αυτά τα μέτρα πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου.

Εμπόδια από Βερολίνο

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε ότι η γερμανική νομοθεσία θα πρέπει να αλλάξει ώστε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας να έχει τη δυνατότητα να παρέχει απευθείας στήριξη στις τράπεζες.

«Η αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν είναι πιθανή επί του παρόντος. Στη Γερμανία, χρειάζεται να αλλάξουμε το νόμο», δήλωσε ο Σόιμπλε στους δημοσιογράφους, σημειώνοντας ότι μια τέτοια διαδικασία θα μπορούσε να είναι «τόσο δύσκολη όσο και ένα δημοψήφισμα στην Ιρλανδία».