23 Απριλίου 2024
Κίμων Στεριώτης
ΒΑΣΙΚΕΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ:
Τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για την πορεία του
Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών της Ελλάδας κατά το 2018 δείχνουν ότι αυτό χειροτέρευσε μέσα στο 2018. Αυτό σημαίνει ότι:
Ü Η Ελληνική Οικονομία είναι περισσότερο εκτεθειμένη κατά το 2019 σε Μακροοικονομικές Ανισορροπίες, λαμβάνοντας υπόψη και τους Κινδύνους από το δυσθεώρητο Δημόσιο και Ιδιωτικό Χρέος, τα προβλήματα χαμηλής ρευστότητας των τραπεζών και την υπερφορολόγηση Νοικοκυριών και Επιχειρήσεων…
Ü Τα μόνιμα ελλείμματα - και δυστυχώς διογκούμενα… - του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών της Ελλάδας υποδηλώνουν την πολύ χαμηλή διεθνή ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής Οικονομίας. Αν και αναμφισβήτητα η Εμπορική Ναυτιλία και η Τουριστική Οικονομία αποτελούν "δυναμικούς κλάδους", εντούτοις διαπιστώνεται ότι η Παραγωγική Οικονομία (πρωτογενής και δευτερογενής τομέας) αδυνατεί να επωφεληθεί της ικανοποιητικής ανάπτυξης που σημειώνεται διεθνώς… Η "έντονη εσωστρέφεια" του Ελληνικού Παραγωγικού Δυναμικού και η μεγάλη τεχνολογική καθυστέρησή του συνδυασμό με το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων και αγροτικών εκμεταλλεύσεων αποτελούν σημαντικά "εμπόδια" για ταχύρρυθμη ανάπτυξη…
Συγκεκριμένα από τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat γίνονται οι ακόλουθες Βασικές Διαπιστώσεις:
1. Κατά το 2018 το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της Ελλάδας ήταν το μεγαλύτερο που κατεγράφη από το 2012, όταν ξεκίνησε το πρόγραμμα σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας. Το έλλειμμα του ΙΤΣ ως ποσοστού του ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο -2,9% του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (ΑΕΠ) κατά το 2018 από -1,8% που ήταν η αντίστοιχη σχέση το 2017 και -1,7% το 2016.
2. Χειροτέρευση του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών της Ελλάδας καταγράφεται παρά τη βελτίωση των ετήσιων ρυθμών ανάπτυξης στα τελευταία χρόνια. Έτσι, μετά από πτώση (σε σταθερές τιμές) του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος κατά -0,4% και -0,2% στη διετία 2015 και 2016, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά +1,5% το 2017 και +1,9% το 2018. Τα στοιχεία για την πορεία του ΑΕΠ δείχνουν ότι η βελτίωση των ρυθμών της Ανάπτυξης δεν συντελούν ανάλογα στη βελτίωση του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών, αλλά συμβαίνει το αντίθετο…
3. Κατά το 2018 η Ελλάδα κατετάγη στην 4η θέση μεταξύ των "28" της ΕΕ με βάση τη σχέση ελλείμματος Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) ως προς το ΑΕΠ 2018. Το 2017 η Ελλάδα ήταν στην 5η χειρότερη θέση και το 2016 είχε βρεθεί στην 6η χειρότερη… Έτσι, κατά το 2018 η Ελλάδα με έλλειμμα -2,9% βρέθηκε πίσω από την Κύπρο με -7%, τη Ρουμανία με -4,5% και τη Μεγάλη Βρεταννία με -3,9%. Ο παρατιθέμενος Πίνακας είναι αποκαλυπτικός της διαχρονικής χειροτέρευσης του σχετικού δείκτη για την Ελλάδα.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΥΣ …"ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ" ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ | ||||||
(Σε ποσοστό επί του ΑΕΠ, ετήσια στοιχεία) | ||||||
| 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 |
ΚΥΠΡΟΣ | -4,9 | -4,3 | -1,5 | -5,1 | -8,4 | -7 |
ΡΟΥΜΑΝΙΑ | -1,1 | -0,7 | -1,2 | -2,1 | -3,2 | -4,5 |
Μ. ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ | -5,1 | -4,9 | -4,9 | -5,2 | -3,3 | -3,9 |
ΕΛΛΑΔΑ | -2 | -1,6 | -0,8 | -1,7 | -1,8 | -2,9 |
ΣΛΟΒΑΚΙΑ | 1,9 | 1,1 | -1,7 | -2,2 | -2 | -2,5 |
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ | -2,2 | -1,8 | -0,7 | -0,7 | -0,7 | -1,9 |
ΒΕΛΓΙΟ | -0,3 | -0,9 | -1 | -0,6 | 0,7 | -1,3 |
ΛΕΤΤΟΝΙΑ | -2,7 | -1,7 | -0,5 | 1,6 | 0,7 | -1 |
ΠΟΛΩΝΙΑ | -1,3 | -2,1 | -0,6 | -0,5 | 0,2 | -0,7 |
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ | 1,6 | 0,1 | 0,1 | 0,6 | 0,5 | -0,6 |
ΓΑΛΛΙΑ | -0,5 | -1 | -0,4 | -0,8 | -0,6 | -0,3 |
ΤΣΕΧΙΑ | -0,5 | 0,2 | 0,2 | 1,6 | 1,1 | 0,3 |
ΟΥΓΓΑΡΙΑ | 3,8 | 1,5 | 2,7 | 6,1 | 3,2 | 0,4 |
ΙΣΠΑΝΙΑ | 1,5 | 1,1 | 1,2 | 2,3 | 1,8 | 0,9 |
ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ | 0,8 | 3,2 | -2,3 | -0,8 | 0,9 | 1,6 |
ΕΣΘΟΝΙΑ | 0,5 | 0,8 | 1,8 | 2 | 3,2 | 1,7 |
ΣΟΥΗΔΙΑ | 5,2 | 4,5 | 4,2 | 3,8 | 3,2 | 2 |
ΑΥΣΤΡΙΑ | 1,9 | 2,5 | 1,7 | 2,5 | 2 | 2,3 |
ΙΤΑΛΙΑ | 1 | 1,9 | 1,3 | 2,5 | 2,8 | 2,5 |
ΚΡΟΑΤΙΑ | 0,9 | 1,9 | 4,4 | 2,5 | 3,9 | 2,6 |
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ | 1,3 | 1,2 | 0 | 2,6 | 6,5 | 4,6 |
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ | 5,4 | 5,2 | 5,1 | 5,1 | 4,9 | 4,8 |
ΔΑΝΙΑ | 7,8 | 8,9 | 8,2 | 7,9 | 8 | 6,1 |
ΣΛΟΒΕΝΙΑ | 4,4 | 5,8 | 4,5 | 5,5 | 7,2 | 7 |
ΓΕΡΜΑΝΙΑ | 6,5 | 7,2 | 8,5 | 8,4 | 8 | 7,3 |
ΙΡΛΑΝΔΙΑ | 1,5 | 1,1 | 4,4 | -4,2 | 8,5 | 9,1 |
ΟΛΛΑΝΔΙΑ | 9,8 | 8,5 | 6,3 | 8,1 | 10,5 | 10,8 |
ΜΑΛΤΑ | 0,1 | 5,8 | 2,8 | 3,8 | 10,4 | 11,2 |
ΠΗΓΗ: EUROSTAT |
|
|
|
|
|
|
4. Στην Ελλάδα πολύ σημαντικός παράγοντας στη διαμόρφωση σε υψηλά επίπεδα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών ως ποσοστού του ΑΕΠ είναι ότι οι Επενδύσεις παραμένουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα ως ποσοστό του Ακαθόριστου Εγχώριου Προϊόντος. Οι μεγάλες Επενδύσεις για εκσυγχρονισμό και επέκταση Παραγωγικού Δυναμικού αποτελούν σημαντικό παράγοντα για διεθνοποίηση εργασιών των ελληνικών επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα ετησίως να δημιουργείται ένα πολύ μεγάλο Εμπορικό Έλλειμμα, που είναι και η βασική συνιστώσα δημιουργίας μόνιμά πολύ μεγάλων ελλειμμάτων στο Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών. Ο παρατιθέμενος Πίνακας για την πορεία των Επενδύσεων δείχνει ανάγλυφα ότι επί σειράν ετών η Ελλάδα όχι μόνον είναι τελευταία στην πραγματοποίηση επενδύσεων - με βάση τη σχέση Ακαθάριστου Σχηματισμού Παγίου Κεφαλαίου προς Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν - αλλά, και αυτό είναι το πιο σημαντικό, οι Επενδύσεις στην Ελλάδα έφθασαν να υπολείπονται κατά 35% ετησίως του μέσου όρου των Επενδύσεων που πραγματοποιούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση των "28".
Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΤΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ "28" | |||
Ακαθάριστος Σχηματισμός Παγίου Κεφαλαίου σε % του ΑΕΠ, με βάση τρέχουσες τιμές (κατάταξη με βάση τις χαμηλότερες επιδόσεις Μέσου Όρου 2010-2018) | |||
| Μ.Ο. 2007-2009 |
| Μ.Ο. 2010-2018 |
| 2018 | ||
ΕΛΛΑΔΑ | 24 | 11,1 | 13 |
Μ. ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ | 17 | 17 | 16 |
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ | 22 | 17,1 | 17 |
ΚΥΠΡΟΣ | 25 | 19,4 | 17 |
ΙΤΑΛΙΑ | 21 | 18 | 18 |
ΠΟΛΩΝΙΑ | 22 | 18,1 | 19 |
ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ | 24 | 19,3 | 19 |
ΣΛΟΒΕΝΙΑ | 28 | 19,7 | 19 |
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ (*) | 19 | : | 19 |
ΜΑΛΤΑ | 20 | 18,8 | 20 |
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ | 30 | 19 | 20 |
ΚΡΟΑΤΙΑ | 27 | 20,1 | 20 |
ΕΕ "28" | 22 | 20,5 | 20 |
ΓΕΡΜΑΝΙΑ | 20 | 20,8 | 20 |
ΕΥΡΩΖΩΝΗ | 22 | 20,9 | 20 |
ΟΛΛΑΝΔΙΑ | 22 | 21 | 20 |
ΙΣΠΑΝΙΑ | 28 | 21,2 | 20 |
ΔΑΝΙΑ | 22 | 22,1 | 20 |
ΟΥΓΓΑΡΙΑ | 23 | 25,5 | 21 |
ΙΡΛΑΝΔΙΑ (*) | 25 | : | 22 |
ΦΙΝΛΑΔΙΑ (*) | 24 | : | 22 |
ΣΛΟΒΑΚΙΑ | 25 | 22 | 22 |
ΛΕΤΤΟΝΙΑ | 30 | 22,8 | 22 |
ΓΑΛΛΙΑ | 23 | 23 | 22 |
ΒΕΛΓΙΟ | 23 | 23,8 | 23 |
ΑΥΣΤΡΙΑ | 23 | 23,9 | 23 |
ΣΟΥΗΔΙΑ | 24 | 25,4 | 23 |
ΡΟΥΜΑΝΙΑ | 33 | 21,3 | 25 |
ΕΣΘΟΝΙΑ | 30 | 23,9 | 25 |
ΤΣΕΧΙΑ | 29 | 26,1 | 26 |
ΠΗΓΗ: EUROSTAT ΣΗΜ: (*) Μ.Ο. = Μέσος όρος 2010-2017 | |||
Παρά το γεγονός ότι η Εμπορική Ναυτιλία και ο Τουρισμός αποτελούν σημαντικούς συναλλαγματοφόρους και αναπτυξιακούς κλάδους, εντούτοις αυτοί δεν μπορούν να αντισταθμίσουν τα τεράστια ελλείμματα της Μεταποιητικής Βιομηχανίας και του Αγροτικού Τομέα που τροφοδοτούν κάθε χρονιά ελλειμματικά Ισοζύγια Τρεχουσών Συναλλαγών.
5. Το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) της Ελλάδας παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις μεταξύ των διαφόρων τριμήνων, οι οποίες είναι κατά πολύ ισχυρότερες από αυτές που καταγράφονται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης των "28". Έτσι, στην Ελλάδα το τρίτο τρίμηνο κάθε χρονιάς είναι πλεονασματικό, ενώ τα υπόλοιπα τρίμηνα είναι ελλειμματικά, δηλαδή τα Ισοζύγια Τρεχουσών Συναλλαγών ως ποσοστό του ΑΕΠ τριμήνου:
- Προφανώς αυτές οι διακυμάνσεις ανά τρίμηνο συνδέονται άμεσα με τα χαρακτηριστικά της Ελληνικής Οικονομίας: ο Τουρισμός δημιουργεί μεγάλα πλεονάσματα κατά το τρίτο τρίμηνο κάθε χρονιάς, λόγω "εποχικότητας"… Όμως στα υπόλοιπα τρία τρίμηνα εμφανίζονται μεγάλα ελλείμματα, καθώς υπερτερούν απόλυτα οι Εισαγωγές έναντι των Εξαγωγών.
- Πέραν αυτών αρνητικός παράγοντας επηρεασμού του ΙΤΣ σε κάθε τρίμηνο είναι και οι πληρωμές μεγάλων ή μικρών τοκοχρεολυσίων για εξόφληση του Δημοσίου Χρέους.
ΟΙ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΤΡΕΧΟΥΣΩΝ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ | ||||||||
(Ανά τετράμηνο και σε ποσοστό - % - του ΑΕΠ τετραμήνου) | ||||||||
| 2017 Q1 | 2017 Q2 | 2017 Q3 | 2017 Q4 | 2018 Q1 | 2018 Q2 | 2018 Q3 | 2018 Q4 |
ΚΥΠΡΟΣ | -17 | 1,4 | 5,1 | -24 | -3,1 | -1,8 | 0,2 | -23 |
ΕΛΛΑΔΑ | -8 | -2 | 8,4 | -7 | -8 | -3 | 6,4 | -8 |
ΚΡΟΑΤΙΑ | -14 | 0,9 | 28 | -4,4 | -18 | 1,4 | 27,9 | -6,8 |
ΣΛΟΒΑΚΙΑ | -0,6 | -2,1 | -3,1 | -2 | -0,7 | -1,4 | -3,1 | -4,6 |
ΡΟΥΜΑΝΙΑ | -2,1 | -6,3 | -2,6 | -2,1 | -2,7 | -5,8 | -5,7 | -3,7 |
ΛΟΥΞ/ΒΟΥΡΓΟ | 14,4 | -4 | 4,8 | 4,9 | 16,7 | -6,2 | 13,3 | -3,6 |
Μ. ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ | -3,4 | -3,7 | -4,2 | -2,1 | -3,9 | -2,9 | -5,1 | -3,5 |
ΒΕΛΓΙΟ | 0,9 | 1 | 0,9 | 0,1 | 0,4 | -0,8 | -1,5 | -3,2 |
ΠΟΛΩΝΙΑ | 1,9 | -0,1 | 0 | -1 | 0,5 | 0,3 | -2,2 | -1,3 |
ΟΥΓΓΑΡΙΑ | 3,6 | 4,9 | 3 | 0,1 | 2,7 | 1,7 | -0,8 | -1,2 |
ΛΕΤΤΟΝΙΑ | 4,1 | -2,3 | -2,2 | 3,6 | 3,1 | 0,5 | -5,7 | -1 |
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ | -1 | -2,2 | 3,9 | 1,1 | -0,8 | -4 | 2,9 | -0,6 |
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ | 0,1 | -3,5 | 0,7 | 1,4 | -1,1 | -4,9 | -1,3 | -0,2 |
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ | -1,5 | 2,2 | 15,1 | -4,5 | 0,1 | 1,9 | 14,8 | 0,2 |
ΙΡΛΑΝΔΙΑ | 7,4 | -4,8 | 17,7 | 11,9 | 12,3 | 13,3 | 11,2 | 0,2 |
ΤΣΕΧΙΑ | 9,5 | -0,2 | -2,3 | 0,4 | 4,2 | 0,4 | -3,9 | 0,8 |
ΓΑΛΛΙΑ | -3,2 | -0,3 | 0,6 | 0,6 | -2,2 | -0,1 | -0,1 | 1,2 |
ΕΕ "28" | 0,7 | 0,6 | 2 | 2 | 1,1 | 0,7 | 1,3 | 1,5 |
ΕΣΘΟΝΙΑ | 1,9 | 2,2 | 4,3 | 4,1 | 1 | 2,9 | 1,1 | 1,9 |
ΑΥΣΤΡΙΑ | 4,9 | 0,1 | 0,4 | 2,4 | 5,9 | 0,9 | 0,7 | 1,9 |
ΙΣΠΑΝΙΑ | -0,5 | 2 | 2,3 | 3,4 | -0,7 | 1,2 | 1 | 2,1 |
ΙΤΑΛΙΑ | 0,9 | 2,2 | 3,8 | 3,4 | 1 | 2,4 | 3,6 | 2,9 |
ΣΟΥΗΔΙΑ | 2,6 | 2,4 | 3,3 | 2,9 | 1,5 | 0 | 3,2 | 3,1 |
ΣΛΟΒΕΝΙΑ | 7,7 | 6 | 9,1 | 5,9 | 6,4 | 8,1 | 8,3 | 5 |
ΜΑΛΤΑ | 6,4 | 13,3 | 14,6 | 6,9 | 10,9 | 10,5 | 16,8 | 6,1 |
ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ | -1,7 | -1,1 | 1,3 | 4,5 | -0,8 | -0,5 | 0,9 | 6,2 |
ΓΕΡΜΑΝΙΑ | 8,7 | 6,5 | 7,7 | 9 | 8,4 | 7,2 | 5,6 | 7,9 |
ΔΑΝΙΑ | 7,5 | 9,1 | 8 | 7,2 | 3,6 | 4,9 | 7,9 | 8 |
ΟΛΛΑΝΔΙΑ | 12,2 | 7,2 | 9,9 | 12,7 | 10,7 | 8,5 | 10,2 | 13,8 |
ΠΗΓΗ: EUROSTAT | ||||||||
ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟ 2019
Μια σειρά από αυξημένους Κινδύνους μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω χειροτέρευση του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών κατά το 2019. Αυτό μπορεί να επηρεασθεί από τους ακόλουθους βασικούς παράγοντες:
Εξωτερικοί παράγοντες:
- 1. Οι "εμπορικοί πόλεμοι" μπορεί να οδηγήσουν σε κάμψη της ανάπτυξης της Παγκόσμιας Οικονομίας με αρνητικές επιπτώσεις για την Εμπορική Ναυτιλία, τον Ελληνικό Τουρισμό και τις Ελληνικές Επιχειρήσεις που πραγματοποιούν εισαγωγές και εξαγωγές.
- 2. Η αποκλιμάκωση των Αποδόσεων των Κρατικών Ομολογιών θα κάνει ευκολότερη την αποπληρωμή του Ελληνικού Δημοσίου Χρέους, υπό την προϋπόθεση ότι μειώνεται το έλλειμμα του ΙΤΣ ως ποσοστού του ΑΕΠ.
- 3. Οι ευρωεκλογές και οι διαπραγματεύσεις για το BREXIT θα επηρεάσουν έμμεσα και το ΙΤΣ της Ελλάδας.
Εξωτερικοί παράγοντες:
- 1. Η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος και οι πολλαπλές εκλογές δημιουργούν αβεβαιότητες για την Ελληνική Οικονομία, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την επίτευξη ή όχι δημιουργίας κυβέρνησης που θα βασίζεται στην αυτοδυναμία.
- 2. Η "παροχολογία" ενδέχεται να οδηγήσει σε "νέα δημοσιονομικά αδιέξοδα", κυρίως σε ότι αφορά στην εξασφάλιση πόρων για μείωση των φορολογιών των επιχειρήσεων.
- 3. Η "χαλάρωση της σφικτής δημοσιονομικής πολιτικής" και μια τυχόν νέα συμφωνία με τους Δανειστές για Πλεονάσματα μπορεί να επηρεάσει άμεσα τους ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ.
- 4. Τυχόν δικαστικές αποφάσεις που θα δικαιώνουν προσφεύγοντες για μεγάλες επιστροφές από πραγματοποιηθείσες περικοπές αποδοχών και συντάξεων θα ενισχύσουν τους Μακροοικονομικούς Κινδύνους και θα οδηγήσουν σε "νέα δημοσιονομική αστάθεια"…
http://forumegi.gr/trends-marketindexes/
