Γράφει ο
Γιάννης Βασιλείου

       Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ) ιδρύθηκε το 1993, εδρεύει στη Λισαβόνα και διαθέτει 100 υπαλλήλους. Καθήκον του είναι η παροχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τα κράτη-μέλη της τεκμηριωμένων στοιχείων αναφορικά με τα ναρκωτικά και την τοξικομανία, με απώτερο σκοπό τη χάραξη των κατάλληλων πολιτικών για την άμεση και αποτελεσματική καταπολέμηση (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Η αντιμετώπιση της μάστιγας των ναρκωτικών ανέκαθεν αποτελούσε θεμελιώδη προτεραιότητα της Ένωσης, αλλά θα λέγαμε ότι με την πάροδο των ετών οι εν γένει δράσεις έχουν συστηματοποιηθεί ακόμα περισσότερο. Οι συνεχείς προσπάθειες της Ένωσης για την προστασία της υγείας των πολιτών της και ιδιαίτερα της νεολαίας αντικατοπτρίζονται περίφημα στη δημιουργία του ΕΚΠΝΤ. Σε γενικές γραμμές, θα λέγαμε ότι το ΕΚΠΝΤ λειτουργεί βάσει πολυετών και ετησίων προγραμμάτων εργασίας, τα οποία δημιουργούνται μέσω εντατικών διαβουλεύσεων τόσο με τα καταστατικά όργανα του ΕΚΠΝΤ, όσο και με λοιπούς ενδιαφερόμενους φορείς (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Υπογραμμίζουμε ότι το ΕΚΠΝΤ προβαίνει σε συστηματική συνεργασία με σημαίνοντες οργανισμούς της Ένωσης, όπως α) ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, β) το Μεταφραστικό Κέντρο των Οργάνων της ΕΕ, γ) το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων και δ) οι οργανισμοί δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Όσον αφορά τις κύριες αρμοδιότητες του ΕΚΠΝΤ, θα λέγαμε ότι καταρχάς ευθύνεται για τη συστηματική παρακολούθηση του ζητήματος των ναρκωτικών στην Ευρώπη, εστιάζοντας παράλληλα και στις νέες τάσεις. Επίσης δίνει έμφαση στην ακριβέστερη δυνατή εκτίμηση αναφορικά με τους (αμέτρητους) κινδύνους που προκαλούνται από τις καινούργιες ψυχοτρόπες ουσίες και προβαίνει στη (λίαν αποτελεσματική) εφαρμογή ενός συγκεκριμένου συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τις εν λόγω ουσίες (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Ακόμα, το ΕΚΠΝΤ επικεντρώνεται στη συστηματική παροχή συγκεκριμένων πληροφοριών στα πλαίσια των βέλτιστων πρακτικών στα κράτη-μέλη της Ένωσης, προωθώντας ταυτόχρονα και τη διάδοσή τους. Πέραν αυτού, επιδίδεται στη στενή παρακολούθηση λύσεων που εφαρμόζονται σε ζητήματα που σχετίζονται με τα ναρκωτικά, ενώ εστιάζει και στην εποικοδομητική επεξεργασία μηχανισμών και εργαλείων που διευκολύνουν τόσο την Επιτροπή στην αξιολόγηση των πολιτικών της Ένωσης, όσο και τα κράτη-μέλη στην αξιολόγηση των εθνικών τους πολιτικών (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Το διοικητικό συμβούλιο είναι το βασικό όργανο λήψης αποφάσεων του ΕΚΠΝΤ. Η ειδική σημασία του αποκαλύπτεται από το γεγονός ότι είναι επιφορτισμένο όχι μονάχα με την κατάρτιση του προϋπολογισμού του, αλλά και με εκείνη του προγράμματος εργασιών του. Σημειώνουμε επίσης ότι το διοικητικό συμβούλιο επικουρείται από μια επιτροπή προϋπολογισμού και μια εκτελεστική επιτροπή. Ως επί το πλείστον, το ΕΚΠΝΤ λαμβάνει τα δεδομένα του διαμέσου του δικτύου Reitox, το οποίο αποτελείται από συγκεκριμένα κέντρα παρακολούθησης σε κάθε ένα κράτος-μέλος, στην Τουρκία, τη Νορβηγία και την Επιτροπή (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

       Επιπροσθέτως, δε θα πρέπει να λησμονούμε τον κομβικό ρόλο της επιστημονικής επιτροπής του ΕΚΠΝΤ, η οποία παρέχει πολύτιμες συμβουλές και πληροφορίες τόσο στο διευθυντή, όσο και στο διοικητικό συμβούλιο, αναφορικά με φλέγοντα επιστημονικά θέματα. Τέλος, η επιστημονική επιτροπή προβαίνει σε μια λίαν εποικοδομητική συνεργασία με τους εταίρους, όσον αφορά την εν γένει αξιολόγηση των κινδύνων που απορρέουν από καινούργια ναρκωτικά. Δίχως υπερβολή, το ΕΚΠΝΤ αποτελεί ζωτικής σημασίας πρωτοβουλία στον αγώνα της Ένωσης κατά των ναρκωτικών και το ήδη πραγματοποιηθέν έργο του αποκαλύπτει αρτιότατο συντονισμό και «χειρουργική ακρίβεια» στις κινήσεις (Βασιλείου, 2013, 2014, 2017α και 2017β· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ, 2017· Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ, 2018· Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2018).

ΠΗΓΕΣ

 Βασιλείου, Ιωάννης (2013), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Αθήνα: Historical Quest). 

Βασιλείου, Ιωάννης (2014), Ευρωπαϊκή Ενοποίηση-Μια Διαδικασία Σύγκλισης ή Απόκλισης; (Β΄ Έκδοση-Ειδική Έκδοση Για Πανεπιστήμια) (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017α), Οικονομική Κρίση, Απασχόληση και Κοινωνικές Υποθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση-Προτάσεις και Δράσεις για την Καταπολέμηση της Ανεργίας (Αθήνα: Historical Quest).

Βασιλείου, Ιωάννης (2017β), Προϋπολογισμός της Ε.Ε.-Ζητήματα Κατανομής και Αναδιανομής Πόρων στην Ε.Ε. (Αθήνα: Historical Quest).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕCDC (2018), «Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ΕCDC)», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/ecdc_el (πρόσβαση στις 18/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΚΠΝΤ (2017), «Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ)», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/emcdda_el (πρόσβαση στις 17/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/ΕΜΑ (2018), «Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/ema_el (πρόσβαση στις 18/9/18).

Ευρωπαϊκή Ένωση/Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2018), «Ευρωπαϊκή Επιτροπή», διαθέσιμο σε https://europa.eu/european-union/about-eu/institutions-bodies/european-commission_el (πρόσβαση στις 31/8/18).