Γράφει ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης*
 
 
Να, λοιπόν, που στην Μ. Ανατολή αχνοϋφαίνεται η πολυπροφητεμένη και απεφευκτέα σύγκρουση των πολιτισμών! Εδώ και έναν αιώνα οι χριστιανικοί πληθυσμοί της Μ. Ανατολής συρρικνώνονται πληθυσμιακά και γεωγραφικά, λ.χ. η γενοκτονία Αρμενίων, Ελλήνων και Ασσυροχαλδαίων από τους Νεότουρκους, η εξορία και προσφυγιά των Χριστιανών, και κυρίως Μουσουλμάνων, της κατεχόμενης Παλαιστίνης από το Ισραήλ κλπ. Σήμερα στην Συρία και το Ιράκ η τύχη και το μέλλον του χριστιανισμού, των Γιεζιντί και άλλων μειονοτικών θρησκειών τίθενται εν αμφιβόλω από την δράση των ζηλωτών Σουνιτών Ισλαμιστών Ουαχαβιτών (λανθασμένα ονομασθέντων ως Τζιχαντιστών από τα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ) του Ισλαμικού Κράτους, άλλως Χαλιφάτου. Οι διαρκείς διώξεις κατά των Χριστιανών, των Σηιτών και των Γιεζιντί εν αγνοία ή αδυναμία προστασίας τους των κυβερνήσεων αυτών των περιοχών αποτελεί ξεκάθαρο προμήνυμα πολιτιστικής σύγκρουσης δύσης και ανατολής με τις ήδη εκδηλωθείσες ακρότητες να αποτελούν αψιμαχίες σε έναν πόλεμο που μόλις ξεκίνησε.

Σε αυτό το πλαίσιο κομβικής σημασίας είναι η παραμονή των μειονοτήτων στις εστίες τους προκειμένου να διασφαλισθεί η συνέχεια της παρουσίας τους στις κατά τόπους κοινωνίες με στόχο την διασφάλιση της πολιτιστικής ανοχής και ποικιλομορφίας. Η πρωτοβουλία του Γάλλου υπουργού εξωτερικών Λωράν Φαμπιούς να προσκαλέσει Χριστιανούς του Ιράκ να μεταναστεύσουν στην Γαλλία κινείται αναμφίβολα στο πλαίσιο του ανθρωπισμού και θα πρέπει αφενός να επικροτηθεί. Αφετέρου όμως δημιουργεί προηγούμενο στην προοπτική ερήμωσης της Μ. Ανατολής από τις μειονότητές της και γι’ αυτό θα πρέπει η γαλλική πρωτοβουλία να τροποποιηθεί. Η πρόσκληση των ήδη προσκεκλημένων θα πρέπει να αφορά σε προσωρινή παρουσία τους στην Ευρώπη μέχρι την αποκατάσταση της ασφάλειας και γεωπολιτικής σταθερότητας του Ιράκ και της περιοχής. Όσο για τους λοιπούς μειονοτικούς πληθυσμούς του Ιράκ, θα πρέπει η διεθνής κοινότητα να επικροτήσει την ιρακινή κυβέρνηση για την υποδοχή και προστασία των Χριστιανών και Γιεζιντί στα σηιτικά και κουρδικά εδάφη του Ιράκ. Παράλληλα χρειάζεται να ενισχυθεί η ιρακινή κυβέρνηση σε αυτό το έργο με την παροχή πόρων και τεχνογνωσίας για την διαμόρφωση μεταναστευτικών κέντρων προσωρινής διαμονής στις παραπάνω επαρχίες. Με αυτό τον τρόπο θα διατηρηθούν οι μειονότητες στο φυσικό πολιτιστικό τους περιβάλλον και διασφαλισθεί η πολιτιστική συνέχειά τους στο χώρο και τον χρόνο.

Αν η διεθνής κοινότητα δεν επιδιώξει να συνεργαστεί σε πολιτικό επίπεδο με τις κυβερνήσεις των κρατών της Μ. Ανατολής για την ενεργό και ουσιαστική προστασία των μειονοτήτων των χωρών αυτών, τότε ο εν λόγω πόλεμος θα είναι μακροχρόνιος και απροβλέπτου αποτελέσματος. Αν η διεθνής κοινότητα δεν ενεργοποιηθεί σε οικονομικό επίπεδο για την δημιουργία ενός κεφαλαίου που θα αποσκοπεί στην υλοποίηση της ανωτέρω πολιτικής πρωτοβουλίας, τότε θα είναι η πρώτη φορά τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια που ο χριστιανισμός και άλλες θρησκείες θα εκριζωθούν πληθυσμιακά και εν γένει από το γεωγραφικό και πολιτιστικό πλαίσιο που τις γέννησε. Και αν συμβεί αυτό, τότε θα μιλάμε για την δημιουργία ενός νέου, αυτή την φορά πολιτιστικού, παραπετάσματος ανάμεσα στο Ισλάμ και την δύση.

Τότε η Μ. Ανατολή θα έχει χάσει την πολυπολιτισμικότητά της και θα έχει μετατραπεί σε ένα πολιτισμικό μονομπλόκ με αναπόδραστη την πορεία προς την πλήρη σύγκρουση των πολιτισμών.

*Υπεύθυνος Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ. Συγγραφέας του «Ο Ελληνισμός στο Σύγχρονο Ιράν (1837-2010)», Αθήνα 2011. ISBN: 978-960-7498-85-1.