Παραβιάσεις της Ευρωπαϊκής Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας: Τα πρόστιμα στους Δήμους που είναι υπεύθυνοιΓράφει η Μαρίνα Κουρμπέλα


Ας προετοιμαστούν οι Δήμοι της χώρας, για τα πρόστιμα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με υποθέσεις που αφορούν την περιοχή αρμοδιότητάς τους, τα οποία πρόστιμα, τελικά, θα επιβαρύνουν τους δημότες.

Το σχετικό μέτρο προβλέπεται στην  Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των συναρμοδίων υπουργείων, Οικονομικών, Εσωτερικών και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, σχετικά με τη «Διαδικασία καταλογισμού και επιμερισμού χρηματικών προστίμων που επιβάλλονται στην Ελληνική Δημοκρατία λόγω καταδίκης για παραβιάσεις της ενωσιακής νομοθεσίας, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 45,παράγραφοε 5 του Ν.4042/2012»).

Σύμφωνα με το άρθρο 1 σκοπός  της  Κοινής Υπουργικής Απόφασης, είναι «ο καθορισμός της διαδικασίας καταλογισμού και επιμερισμού στους υπαίτιους φορείς  του άρθρου 44του Νόμου 4042/2012 των χρηματικών κυρώσεων, που επιδικάζονται στην Ελληνική Δημοκρατία από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ),λόγω παραβιάσεων της ενωσιακής νομοθεσίας για τη διαχείριση των αποβλήτων και των αστικών λυμάτων».

Με άλλα λόγια, τα πρόστιμα, δε θα επιβαρύνουν, πλέον τον εθνικό προϋπολογισμό, άρα όλους τους Έλληνες, αλλά τους Δήμους  στους οποίους  προκλήθηκε η παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσία της ΕΕ.

Σύμφωνα με το άρθρο 44 του νόμου 4042/2012, τα ποσά που καταβάλλονται από την Ελληνική Δημοκρατία ως πρόστιμα λόγω παραβιάσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα απόβλητα και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, που απορρέουν από πράξεις η παραλείψεις φυσικών και νομικών προσώπων, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), για τη διαχείριση των αποβλήτων και την επεξεργασία των
αστικών λυμάτων, επιβάλλονται ως χρηματικό πρόστιμο στα πρόσωπα αυτά.

Στην περίπτωση των ΟΤΑ τα ποσά αυτά  παρακρατούνται κατά τη διάρκεια κατανομής  των κεντρικών αυτοτελών πόρων στους ΟΤΑ Το ύψος του παρακρατούμενου ποσού από τους πόρους αυτούς είναι ανάλογο του επιβληθέντος προστίμου και επιμερίζεται στους ΟΤΑ.

Για τον επιμερισμό του προστίμου στους υπεύθυνους ΟΤΑ συνεκτιμάται ο πληθυσμός τους και ο βαθμός συμμόρφωσης τους, κατά το χρόνο καταλογισμού, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία.

Τσουχτερά πρόστιμα

Προκειμένου να αποκτήσουμε μια ιδέα για τα ποσά, που θα επιβαρύνουν τους δήμους, από πρόστιμα για μη εκτέλεση καταδικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου της ΕΕ, αναφέρουμε δύο, σχετικά παραδείγματα:

Μία από τις προσφυγές  της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που εκκρεμεί στο ΔΕΕ αφορά τη λειτουργία παράνομων χωματερών στην Ελλάδα, για την οποία υπάρχει καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου (6/10/2005).

Η Επιτροπή προσέφυγε στο ΔΕΕ για μη εκτέλεση αυτής της απόφασης, η υπόθεση  εκδικάστηκε τον Ιούνιο του 2014,και δεύτερη  απόφαση του ΔΕΕ αναμένεται να εκδοθεί έως το τέλος του χρόνου.

Η Επιτροπή ζητά από το Δικαστήριο την επιβολή στην Ελλάδα χρηματικής ποινής 72 χιλιάδες  ευρώ για κάθε  ημέρα από την έκδοση της αναμενόμενης απόφασης έως την ημέρα της συμμόρφωσης προς αυτήν.

Επίσης, ζητά την επιβολή προστίμου περίπου 21εκατομμυρίων ευρώ. (Ο Γενικός Εισαγγελέας του ΔΕΕ, πρότεινε, πρόσφατα, αισθητή μείωση της ημερήσιας αποζημίωσης, και αύξηση του κατά αποκοπή πρόστιμου).

Επισημαίνεται, δε, ότι σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, τα θέματα που μένουν ανοιχτά, σχετικά, πάντα, με παραβιάσεις της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας,  η εικαζόμενες παραβιάσεις, είναι και πολλά και δύσκολο να αντιμετωπιστούν σε χρονικά όρια, που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ίσως χρειαστεί, λένε, να αναζητηθεί, μια ρύθμιση σε πολιτικό επίπεδο, στο πλαίσιο, βέβαια των δυνατών περιθωρίων που έχει η Επιτροπή, αλλά λαμβάνοντας υπόψη και την αντικειμενική οικονομική αδυναμία του έχει, σήμερα η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων.

Στα ανοιχτά αυτά θέματα περιλαμβάνονται και οι ενεργοί ΧΑΔΑ, που σύμφωνα με πληροφορίες φθάνουν τις 69. Την πρώτη θέση στον αριθμό αυτόν κατέχει η Πελοπόννησος, και ακολουθούν το Ν. Αιγαίο, η Στερεά Ελλάδα, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, η Δυτική Ελλάδα, τα Ιόνια Νησιά, το Β. Αιγαίο, η Αττική και η Κρήτη.

Μια δεύτερη προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,  για μη εκτέλεση από την Ελλάδα, απόφασης του ΔΕΕ, με την οποία, σύμφωνα, πάντα, με έγκυρους, κοινοτικούς, κύκλους, ζητείται η επιβολή ημερήσιας αποζημίωσης, περίπου  47 χιλιάδων ευρώ,  από την ημέρα που θα εκδοθεί η απόφαση έως την ημέρα που η Ελλάδα θα συμμορφωθεί προς αυτήν και κατά αποκοπή προστίμου, 11.515.081 ευρώ, αφορά τη μη εφαρμογή της  απόφασης που εκδόθηκε από το ΔΕΕ στις 25/10/2007 για παράβαση της οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, σχετικά με την επεξεργασία αστικών λυμάτων σε έξι οικισμούς.